ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (Α.Σ.)

Το Α.Σ. του ανθρώπινου οργανισμού αποτελεί ένα πολύπλοκο δαιδαλώδες σύστημα μεταξύ των διαφόρων οργάνων, ιστών και βιολογικών αντιδράσεων, το σύνολο των οποίων καθορίζει την συνολική λειτουργία του και άμυνα των οργάνων.

Η άμυνα του οργανισμού περιλαμβάνει πολλά διαφορετικά όργανα και ιστούς.

Τα πιο σημαντικά όργανα του ανοσολογικού συστήματος είναι ο μυελός των οστών και ο θυμός αδένας όπου παράγονται τα ειδικά κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος.

ΘΥΜΟΣ ΑΔΕΝΑΣ

Εξειδικευμένο όργανο του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπινου οργανισμού.

Στον Θυμό αδένα προκαλείται η ωρίμανση των Τ-λεμφοκυττάρων (η ονομασία τους προέρχεται από τον τόπο παραγωγής τους τον θυμό αδένα : Thymus).

Το παθολοφυσιολογικό περιβάλλον του αδένα αυτού αποτελεί ιδανικό περιβάλλον ανάπτυξης και ωρίμανσης των Τ λεμφοκυττάρων από τα προγονικά αιμοποιητικά κύτταρα του οργανισμού.

Ο θυμός αδένας ήταν από αρχαιοτάτων χρόνων γνωστός στους Έλληνες.

Ετυμολογικά η ονομασία του προέρχεται από την λέξη «ΘΥΜΟΣ» που σημαίνει, οργή-ψυχική επιθυμία-έντονα συναισθήματα.

Άλλη θεωρεία θεωρεί την λέξη «ΘΥΜΟΣ» προερχόμενη από το φυτό θυμάρι.

Ο Γαληνός ονομαστός γιατρός της αρχαιότητας παρατήρησε πρώτος ότι το μέγεθος του θυμού αδένα μεταβάλλεται κατά την διάρκεια της εξέλιξης, ζωής του ατόμου.

Ο θυμός αδένας κατά τα πρώτα χρόνια της εφηβικής ζωής ατροφεί κει το στρώμα του θυμού αντικαθίσταται από λιπώδη ιστό. Στην ηλικία των 75 ετών ζυγίζει μόλις 6gr (βλέπε Πίνακα 1).

ΗΛΙΚΙΑ	ΒΑΡΟΣ ΘΥΜΟΥ ΑΔΕΝΑ
Γέννηση	Περίπου 15 γραμμάρια
Εφηβεία	Περίπου 35 γραμμάρια
25 ετών	25 γρ.
60 ετών	Λιγότερο των 15 γρ.
70 ετών	5 γρ.

Πίνακας 1

Ο ΘΥΜΟΣ ΑΔΕΝΑΣ ΠΑΡΑΓΕΙ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ (ποιεί λεμφοποίηση σε όλη τη ζωή του ανθρώπου)

Ο θυμός αδένας αποτελείται από 2 πλευρικούς λοβούς που συνδέονται μεταξύ τους. Ανατομική θέση αδένα στο 4^ο πλευρικό χόνδρο, στο ύψος του κατώτερου ορίου του θυρεοειδή αδένα. Κάθε πλευρικός λοβός του θυμού αδένα αποτελείται από πολυάριθμα λοβία τα οποία συνδέονται με λεπτό ιστό. Τα πρωτογενή λοβία (μεγέθους καρφίτσας, μπιζελιού) αποτελούνται από μικρά οζίδια ή θηλάκια.

Κάθε θυλάκιο έχει διάμετρο 1-2 mm, αποτελείται από μυελώδες και φλοιώδες τμήμα που διαφέρουν μεταξύ τους κατά περιοχή.

Φλοιός του θυμού αδένα : απαρτίζεται από εκτεταμένο δίκτυο διακλαδιζομένων επιθηλιακών δικτυωτών κυττάρων που επεκτείνονται και στο μυελικό τμήμα.

Το δίκτυο αυτό σχηματίζει χιτώνα με τα αιμοφόρα αγγεία.

Ο φλοιός αποτελεί το υπόστρωμα στο οποίο αναπτύσσονται τα θυμοκύτταρα (Τ κύτταρα με κυτταρικό υποδοχέα γονιδιακής διάταξης).

 

ΜΥΕΛΟΣ ΤΟΥ ΘΥΜΟΥ

Περιέχει λιγότερα λεμφαειδή κύτταρα και σωμάτια του Hussall (ομόκεντρα σωμάτια με εμφάνιση κεντρικής μάζας που αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κοκκιώδη κύτταρα και κάψουλα που σχηματίζεται από επιθηλιοειδή κύτταρα, τα οποία είναι τα εμβρυϊκά κατάλοιπα των επιθηλιακών σωλήνων οι οποίοι αναπτύσσονται έξω από τα τρίτα βρογχικά θυλάκια του εμβρύου για τον σχηματισμό του θυμού αδένα).

Στο κέντρο του μυελικού τμήματος του θυμού και υπάρχουν λίγα και μικρά σε μέγεθος αγγεία.

Το μυελικό τμήμα του θυμού αποτελεί το τελευταίο χώρο ανάπτυξης των θυμοκυττάρων που διαθέτουν ήδη Τ-κυτταρικό υποδοχέα γονιδιακής αναδιάταξης και θετικής επιλογής.

Η αιμάτωση το θυμού αδένα γίνεται από την θωρακική αρτηρία και την ανώτερη αρτηρία θυρεοειδούς.

Ο θυμός έχει νεύρωση από το συμπαθητικό νευρικό σύστημα.

Ο θυμός αδένας αποτελεί το όργανο της ανάπτυξης των Τ-κυττάρων. Κάθε ελάττωμα του θυμού ανατομικό ή λειτουργικό όπως και στην ανάπτυξη των θυμοκυττάρων οδηγεί σε μεγάλου βαθμού Τ-κυτταρική ανοσοανεπάρκεια, με κλινική εμφάνιση από τα ελαττώματα σχηματισμού των Τ και Β κυττάρων του Συνδρόμου Βαρείας Συνδυασμένης Ανοσοανεπάρκειας (Severe Combined Immunodeficiency Sydrome (SCID) όπως και του συνδρόμου Di-George που αποτελεί την πιο συχνή απλασία του θυμού αδένα στους ανθρώπους.

 

S.C.I.D. – ΒΑΡΕΙΑ ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΗ ΑΝΟΣΟΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Ομάδα σπάνιων γενετικών ασθενειών (σύνδρομα) που οφείλονται σε συνδυασμό ανεπάρκειας Β και Τ κυττάρων.

Τα σύνδρομα αυτά προκαλούνται από τα ελαττωματικά προγονικά αιμοποιητικά κύτταρα (πρόδρομοι των Β και Τ κυττάρων).

Αποτέλεσμα είναι η μείωση της ανάπτυξης των θυμοκυττάρων στο θυμό αδένα και ατροφία αυτού.

Το υπεύθυνο γονίδιο για το SCID ονομάζεται ADA (απαμινάση αδενίνης) και εδράζεται στο χρωμόσωμα 20.

ΣΥΝΔΡΟΜΟ di George

Γενετική διαταραχή η οποία προκαλείται από διαγραφή ενός μικρού τμήματος του χρωμοσώματος 23.

Η συγγενής αυτή ανωμαλία εκδηλώνεται σαν απλασία του θυμού ή συγγενής ανεπάρκεια αυτού.

Εμφανίζουν νοσήματα λόγω έλλειψης των Τ κυττάρων.

Επίσης άλλη λειτουργία που επιτελεί ο ΘΥΜΟΣ αδένας είναι η πρόληψη της εμφάνισης αυτό αυτοανοσίας μέσω της διαδικασίας που περιλαμβάνει της ανοσολογική μνήμη, ανοσολογική ανοχή και την μη εμφάνιση αυτό-αντιγόνων.

ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΘΥΜΟΥ

• ΘΥΜΩΜΑ

Όγκος του αδένα που προέρχεται από τα επιθηλιακά του κύτταρα. Εμφανίζεται σε ποσοστό 10%-15% στα άτομα που πάσχουν από Βαρεία Μυοπάθεια. Η εμφάνιση του θυμώματος συνοδεύεται από απλασία της ερυθράς σειράς. Η πίεση που ασκείται από το θύμωμα στο παλύνδρομο νεύρο, προκαλεί φλεγμονή του βρογχικού δέντρου, βήχα.

• ΛΕΜΦΩΜΑ

Το θυμοκύτταρα παράγουν όγκους – ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ. Τα λεμφώματα αυτά και οι λευχαιμίες των κυττάρων του θυμού ταξινομούνται στις οξείες λεμφοβλαστικές λευχαιμίες.

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ