Η ΑΤΙΙΙ είναι γλυκοπρωτεΐνη που παράγεται στο ήπαρ. Η ΑΤΙΙΙ είναι ο πιο σημαντικός φυσιολογικός αναστολέας των πρωτάσεων της ομάδας ΣΕΡΙΝΗΣ* που απελευθερώνονται κατά την διάρκεια του μηχανισμού πήξεως.
Η κύρια ανασταλτική δράση της ΑΤΙΙΙ αφορά : α) την θρομβίνη, β) τις ενεργοποιημένες μορφές των παραγόντων ΙΧ – Χ (ΙΧα, Χα) ενώ σε μικρότερο βαθμό αναστέλλει τις ενεργοποιημένες μορφές των παραγόντων της πήξης ΧΙ, ΧΙΙ και προκαλικρεΐνης.
Οι παραπάνω διεργασίες έχουν σαν καταλύτη την ΗΠΑΡΙΝΗ.
Η παρουσία ηπαρίνης στην αντίδραση ανάμεσα στην αντιθρομβίνη ΙΙΙ, τη θρομβίνη, και τον παράγοντα Χα, επαυξάνει σημαντικά (100 – 200 φορές) την αντίδραση με τελικό αποτέλεσμα τη δραστική αναστολή της πήξης (βλέπε Σχήματα 1 και 2).
*ΣΕΡΙΝΕΣ (ΟΡΟΥ) ΠΡΩΤΕΑΣΕΣ ή ΕΝΔΟΠΕΠΤΙΔΑΚΕΣ ΟΡΟΥ (ΣΕΣ) : Είναι οικογένεια ενζύμων που επεξεργάζεται πεπτιδικούς δεσμούς άλλων πρωτεϊνών. Στον ανθρώπινο οργανισμό συμμετέχουν σημαντικά στην ΠΕΨΗ – ΠΗΞΗ ΑΙΜΑΤΟΣ – ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ.
Γενικά κατά την διάρκεια καταστάσεων στις οποίες συμβαίνει αυξημένη ενεργοποίηση ενδαγγειακής πήξης, οι οποίες σχετίζονται με αυξημένη απελευθέρωση θρομβίνης, ο ρυθμός κατανάλωσης της αντιθρομβίνης ΙΙΙ είναι ταχύτερος από τον ρυθμό της παραγωγής της.
Επίσης η σύνθεση ΑΤΙΙΙ από το ήπαρ επηρεάζεται με αποτέλεσμα την επιδείνωση της ΔΕΠ (Διάχυτης Ενδαγγειακής Πήξης).
Η ανεπάρκεια ΑΤΙΙΙ απαντάται στη συγγενή (κληρονομική) μορφή και στην επίκτητη.
Η κληρονομική μορφή ανεπάρκειας ΑΤΙΙΙ εμφανίζει αυτοσωματικό επικρατούντα χαρακτήρα και ο επιπολασμός της κυμαίνεται από 1:2000 – 1:5000.
Η δραστικότητα αντιθρομβίνης κυμαίνεται 40% - 60%.
Η ομόζυγη μορφή κληρονομικής ανεπάρκειας ΑΤΙΙΙ σπάνια είναι θανατηφόρα.
Ανευρίσκεται σε ποσοστό 20% των ατόμων με φλεβική θρόμβωση κυρίως των κάτω άκρων. Γενικά άτομα με συγγενή έλλειψη ΑΤΙΙΙ εμφανίζουν αυξημένο ποσοστό φλεβικών θρομβώσεων κάτω άκρων.
Σπάνια εμφανίζονται στα άτομα αυτά και αρτηριακή θρόμβωση.
Η ανεπάρκεια ΑΤΙΙΙ στατιστικά εμφανίζεται στο 40% στα άτομα με θρομβοφιλία και 0,16% στον φυσιολογικό πληθυμσό.
Η συγγενής ανεπάρκεια ΑΤΙΙΙ εμφανίζει 2 υποκατηγορίες.
ΤΥΠΟΣ Ι ανεπάρκεια ΑΤΙΙΙ
| Χαμηλή ποιότητα αντιγόνου |
Δραστηκότητα μειωμένη |
| Δυσλειτουργικά μόρια ΑΤΙΙΙ | Συγκέντρωση μειωμένη |
Τα άτομα με τύπο 1 συγγενούς έλλειψης ΑΤΙΙΙ (ελαττωμένη δραστικότητα – ελαττωμένη συγκέντρωση ΑΤΙΙΙ) θα εμφανίσουν θρομβοεμβολικές επιπλοκές πριν φτάσουν τα 40 χρόνια τους με ίση κατανομή φύλου (άνδρες, γυναίκες).
Στα άτομα με τύπου ΙΙ συγγενής έλλειψης ΑΤΙΙΙ (ελαττωμένη δραστικότητα – φυσιολογική συγκέντρωση αντιθρομβίνης ΙΙΙ) ο κίνδυνος θρομβώσεων είναι χαμηλότερος.
Στην ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΤΥΠΟΥ Ι : συμβαίνει έκπτωση της βιολογικής και αντιγονικής δραστηριότητας του μορίου ΑΤΙΙΙ σε ποσοστό 50% περίπου, που οφείλεται σε σημειακές μεταλλάξεις αλλαγής αναγνωστικού πλασίου, εισδοχές και μερικές φορές ολική έλλειψη του γονιδίου.
Στην ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΤΥΠΟΥ ΙΙ : παρατηρείται φυσιολογική αντιγονική δραστηριότητα αλλά μειωμένη βιολογική λειτουργικότητα λόγω της παραγωγής δυσλειτουργικές ΑΤΙΙΙ.
Επίσης διακρίνονται 3 υποκατηγορίες ανάλογα με τη θέση της μετάλλαξης που συμβαίνει στο μόριο ΑΤΙΙΙ.
Μεταλλάξεις στο γονίδιο* (gene) SERPINC1 [Serpin Peptidase Inhibitor Clade I (antithronbin)].
Σχήμα 1
Το γονίδιο SERPINC1 εδράζεται στο μακρύ μέρος χρωμοσώματος θέση 25.1
Το οποίο εδραζέται στο «μάκρο άκρο» του χρωμοσώματος 1 στη θέση 25.1 (βλέπε Σχήμα).
Σχήμα 1α Δράσεις ΑΤΙΙΙ φυσιολογική
Σχήμα 2
Τα έντος κύκλου παριστάνουν παράγοντες πήξης του αίματος
Φυσιολογικές δράσεις αντιθρομβίνης (ΑΤΙΙΙ).
HMWK : Κινινογόνο υψηλού μοριακού βάρους. Πρωτεΐνη πλάσματος που συμμετέχει στην πήξη αίματος και στην ενεργοποίηση του αγγειοδιασταλτικού παράγοντα ΒΡΑΔΥΚΙΝΙΝΗ.
*Γονίδιο : Το γονίδιο αποτελεί τη φυσική και λειτουργική μονάδα της κληρονομικότητας.
Τα γονίδια περιέχουν DNA, δρουν σαν «εντολοδόχοι» για τον σχηματισμό πρωτεϊνών.
Στον ανθρώπινο οργανισμό τα γόνιδια διαφέρουν στο μέγεθός τους (μερικά έως εκαταντάδες DNA) με περισσότερα από 2.106 βασικά.
Ο άνθρωπος υπολογίζεται ότι διαθέτει 20.500 – 25.000 γονίδια καθένα των οποίων κληρονομείται από τους γονείς.
Περισσότερα γονίδια μοιάζουν στον άνθρωπο αλλά μικρός αριθμός αυτών (λιγότερο του 1%) διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Αλληλία είναι σχηματισμοί του ίδου γονιδίου με μικρές διαφορές στην αλληλουχία κατασκευής των DNA βάσεων. Οι διαφορές αυτές εκφράζουν τα διαφορετικά φυσικά χαρακτηριστικά του κάθε ατόμου.
Τα συστήματα του ανθρώπου που επηρεάζονται από τις αιμορραγικές εκδηλώσεις οι οποίες οφείλονται στην έλλειψη ΑΤΙΙΙ, είναι :
Καρδιαγγειακό
Κεντρικό Νευρικό Σύστημα
Πνεύμονες
Αναπαραγωγικό σύστημα
Αιμοποιητικό σύστημα
Λεμφικό σύστημα
Ανοσολογικό σύστημα
ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ – ΘΝΗΤΟΤΗΤΑ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΑΤΙΙΙ
Τα άτομα με ετερόζυγο τύπου 1 ανεπάρκεια αντιθρομβίνης εμφανίζουν θρομβοεμβολικές επιπλοκές συνήθως θρομβώσεις των εν τω βάθει αγγείων (ποσοστό 1% ετησίως) με έναρξη από ηλικία 15 ετών).
Η Γενική στατιστική εκτίμηση στα άτομα αυτά υπολογίζεται περίπου 50% - 85% για την εμφάνιση θρομβώσεων.
Τα άτομα με τύπου ΙΙ ανεπάρκεια ΑΤ έχουν πιθανότητες θρομβώσεις 6 – 20%.
Η έλλειψη ΑΤ κατά την κύηση, προκαλεί : α) απώλεια εμβρύου, β) προεκαμψία, γ) υπέρταση – θρομβοπενία, αιμόλυση, ΔΕΠ, αύξηση ενζύμων ήπατος.
Το νεφρωσικό σύνδρομο προκαλεί ελάττωση ΑΤ, και αυξημένη συχνότητα φλεβικών θρομβώσεων (νεφρική φλέβα 80% - εν τω βάθει θρομβώσεις 40% - 3% αρτηριακές θρομβώσεις.
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ περιλαμβάνουν :
Θρομβώσεις αρτηριών και φλεβών
Μεταφλεβιτικό σύνδρομο
Επαναλαμβανόμενες εν τω βάθει θρομβώσεις (διακοπή αντιπηκτικών από του στόματος)
Άτυπες θρομβώσεις (σ. Budol – Chiori)
Ισχαιμική κολίτιδα (θρόμβωση μεσεντέρια).
Η ανεπάρκεια ΑΤΙΙΙ εμφανίζεται σε ίσες συχνότητες στους άνδρες και γυναίκες, χωρίς να υπάρχουν φυλετικές διακρίσεις (εξαίρεση αυτού η πρόσφατη ανακάλυψη και καινούργιων μεταλλάξεων σε πληθυσμούς της Άπω Ανατολής).
Η έλλειψη ΑΤ σχετικά με την ηλικία του ατόμου. Οι εκδηλώσεις της έλλειψης ΑΤΙΙΙ εξαρτώνται απόλυτα από την σοβαρότητα του κληρονομούμενου γενετικού ελαττώματος και επηρεάζεται από συνύπαρξη άλλων παραγόντων (άλλες μεταλλάξεις, φάρμακα, νοσήματα).
Η ομόζυγη πάντως παρουσία έλλειψη ΑΤΙΙΙ προκαλεί :
Αυτόματη αποβολή εμβρύου
Ελλειποβαρή νεογνά (θρομβώσεις στον πλακούντα)
Σοβαρά θρομβωτικά επεισόδια στη γέννηση.
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΣΥΝΤΕΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΙΜΟΦΡΑΓΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΤΙΙΙ :
Χορηγούμενα αντισυλληπτικά φάρμακα από το στόμα (per os)
Ορμονική υποκατάσταση
Άτομα με έλλειψη παράγοντα φυσιολογικής πήξης (π.χ. έλλειψη παρ. Leiden – μετάλλαξη 20210 (προθρομβίνης) αυξάνουν τον κίνδυνο θρόμβωσης.
Ετεροζυγώτες ΑΤΙΙΙ (σε διάφορες αναλογίες) έχουν πιθανότητα εμφάνισης θρομβώσεων.
ΕΠΙΚΤΗΤΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΤΙΙΙ
1. ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΑΤΙΙΙ : σε ηπατική νόσο – εγκαύματα – φλεγμονώδης νόσους εντέρου.
2. ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ : στη Διάχυτη Ενδαγγειακή Πήξη (ΔΕΠ), σε Νεοπλασίες, σε Θρομβωτική θρομβοπενική Πορφύρα (Σχήμα 3).
ΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΤΙΘΡΟΜΒΙΝΗΣ
ΑΙΤΙΑ – ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΑΤΙΙΙ
1. ΕΛΑΤΤΩΜΕΝΗ ΣΥΝΘΕΣΗ
Συγγενής
Επίκτητη
2. ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ
Συγγενής
Επίκτητη
ΕΠΙΚΤΗΤΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΑΤΙΙΙ
ΝΕΟΓΝΑ
Στα νεογνά η ΑΤ είναι > 50% λιγότερη από την τιμή της στους ενήλικες. Δεν εμφανίζονται παρά την μεγάλη μείωση της ΑΤ αιμορραγίες διότι υπάρχει παράλληλη συνολικά ελάττωση των παραγόντων πήξεως.
Σημαντικός είναι και ο ρόλος της α2-μακροσφαιρίνης η οποία αναστέλλει φυσιολογικά τις ενέργειες της θρομβίνης.
Οι τιμές της ΑΤ αυξάνονται κατά ποσοστό 60% των τιμών του ενήλικα, 1 μήνα μετά την γέννηση.
Αν υπάρχουν γενετικές μεταλλάξεις όπως και σοβαρά νοσήματα επηρεάζεται η τιμή αυτή.
Το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (Acute Respiratory Distress Syndrome) αποτελεί γνωστή αιτία θανάτου στα νεογνά.
Η χρήση θεραπευτικής μεμβράνης οξυγόνωσης, για την θεραπεία του συνδρόμου αυτού, συνοδεύεται από μείωση των τιμών αντιθρομβίνης και αυξημένα θρομβωτικά επεισόδια.
Άλλα αίτια μείωσης ΑΤ στα νεογνά, είναι :
Σηψαιμία
Ασφυξία
Παθήσει ήπατος
Προεκλαμψία
Εκλαμψία μητέρας.
ΚΥΗΣΗ
Κατά την διάρκεια της φυσιολογικής κύησης παρατηρείται μείωση της ΑΤ (κυρίως κατά τον 3ο τρίμηνο της κύησης και μετά τον τοκετό) χωρίς την εμφάνιση θρομβοαγγειακών επεισοδίων.
Η ελάττωση της ΑΤ είναι πλέον έκδηλη στις δίδυμες ή τρίδυμες κυήσεις, προκαλούν αύξηση των ενζύμων ήπατος διάχυτο ενδαγγειακή πήξη, προκαλώντας ελάττωση των τιμών της ΑΤ στο αίμα.
ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΟΣ – ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΤ
Η σύνθεση και παραγωγή ΑΤ καθώς και άλλων ανασταλτών της αιμόστασης, σύνθεση των προθρομβωτικών παραγόντων κάθαρση των ενεργοποιημένων παραγόντων πήξης, αποτελούν βασικές λειτουργίες του ήπατος, το οποίο φυσιολογικά διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη φυσιολογική κατάσταση του αίματος.
Η σοβαρότητα της ηπατικής νόσου, ηπατικής ανεπάρκειας συμβαδίζει μετα παραγόμενα από αυτό ποσά ΑΤ.
Η ελάττωση αυτή οφείλεται όχι μόνο στην παραπάνω ελαττωμένη παραγωγή αλλά και στην αυξημένη κατανάλωση (σηψαιμία – χειρουργικές επεμβάσεις – υπέρταση – χρόνια ηπατική ανεπάρκεια).
Η χρόνια ηπατική ανεπάρκεια προκαλεί σταδιακή μείωση της ΑΤ ενώ η οξεία απότομη μείωση.
ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΝΕΦΡΩΝ – ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΝΕΦΡΩΝ
Το νεφρωσικό σύνδρομο προκαλεί απώλεια αντιθρομβίνης στα ούρα, μείωση τις τιμής αίματος και μεγάλες πιθανότητες δημιουργίας θρομβωτικών συνδρόμων.
Επίσης τα άτομα με κληρονομική ανεπάρκεια ΑΤ εμφανίζουν νεφρική ανεπάρκεια που προκαλείται από θρόμβωση των νεφρικών φλεβών (εναπόθεση ινωδογόνου στα σπειράματα νεφρών).
Η απώλεια δια των ούρων ΑΤ και η αντίστοιχη μείωσή της στο αίμα επιδεινώνεται σταδιακά οδηγώντας στην Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια (Χ.Ν.Α.) η οποία θα αντιμετωπιστεί με μεταμόσχευση νεφρών.
ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΜΥΕΛΟΥ ΟΣΤΩΝ
Θρομβοαγγειακά επεισόδια εμφανίζονται στα άτομα μετά από μεταμόσχευση μυελού ειδικά σε σχετικά ασύμβατους δότες και χαρακτηρίζεται από ανεύρεση μικροθρομβωτικών εστιών στα τελικά φλεβίδια ήπατος.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα μεγάλη επιδείνωση στη λειτουργία του ήπατος.
ΣΗΨΑΙΜΙΑ
Η σηψαιμία αποτελεί συστηματική φλεγμονώδη αντίδραση κατά λοιμογώνων παραγόντων και χαρακτηρίζεται από πυρετό, υποθερμία, ταχύπνοια, ταχυκαρδία, ισχαιμία οργάνων και ιστών.
Ποσοστό 40% (στατιστική ΗΠΑ) δηλαδή 200.000 – 400.000 ετησίως θάνατοι οφείλονται στη σηψαιμία.
Κύρια υπεύθυνη για πρόκληση σηψαιμίας είναι – ΒΑΚΤΗΡΙΑ – ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ – ΜΥΚΗΤΕΣ ΠΡΩΤΟΖΩΑ.
Ο αριθμός των ασθενών με σηψαιμία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και σε αυτό συντελούν διάφοροι παράγοντες όπως : α) γήρανση πληθυσμού, β) αυξημένος αριθμός ατόμων υπό ανοσοκαταστολή (AIDS – μεταμόσχευση οργάνων).
Υπάρχει παράλληλη σχέση επιπέδου ΑΤ στο αίμα και σηψαιμίας.
Αν η ελάττωση της ΑΤ συντείνει στην επιδείνωση της κλινικής εικόνας του σηψαιμικού αρρώστου ή αν λόγω φλεγμονής η ΑΤ μειώνεται αποτελεί πεδίο συζήτησης.
Επομένως πρέπει να χορηγείται ΑΤ στην σηψαιμία και πόσο ωφελεί αυτή (ερώτημα υπό συζήτηση).
ΦΑΡΜΑΚΑ
Τα αναβολικά στεροειδή και η βαρφαρίνη ↑ αυξάνει τις τιμές ΑΤΙΙΙ, ενώ η ηπαρίνη, τα οιστρογόνα, τα αντισυλληπτικά φάρμακα και η ασπαραγινάση μειώνουν την ΑΤΙΙΙ.
ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΑΤΙΙΙΙ
80-120% ΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
0,19-0,31g/L ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ
ΚΛΙΝΙΚΗ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ
Διάγνωση ανεπάρκειας ΑΤΙΙΙ
Παρακολούθηση της πορείας της διάχυτης ενδαγγειακής πήξης
Εκτίμηση ηπατικής λειτουργίας
Παρακολούθηση θεραπείας με αντιθρομβίνη
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
1. Κλινική εικόνα επιπολής ή εν τω βάθει φλεβικής συνήθως θρομβώσεις
2. Οικογενειακό – ατομικό αναμνηστικό.
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
1. Λήψη λεπτομερούς οικογενειακού και κληρονομικού αναμνηστικού.
2. Φυσική εξέταση του ατόμου (ειδικά άτομο με εν τω βάθει θρόμβωση) και όταν η θρόμβωση έχει εμφανιστεί χωρίς να υπάρχουν «προδιαθετικοί» παράγοντες όπως (μακροχρόνια αεροποριά ταξίδια – κλινοστατισμός).
Για να εξακριβωθεί η πιθανή αιτία της θρόμβωσης, εξετάζονται :
α) Οι παράγοντες πήξης όπως :
Ανεπάρκεια συμπαράγοντα ηπαρίνης ΙΙ.
Υπερομοκυστεϊναιμία.
Ανώμαλη Ζ πρωτεΐνη* ή αναστολή αυτής.
Μετάλλαξη του παράγοντα V (Leiden mutation) (αντίσταση στην ενεργοποίηση πρωτεΐνης C).
Πιθανές μεταλλάξεις του παράγοντα ιστών ή πιθανές ελλείψης αυτού (TFPI).
Σπάνια κληρονομικά ελαττώματα του ινωδολυτικού συστήματος (δυσπλασία ινωδογόνου + ανώμαλη έκκριση ενεργοποιητή του πλασμινογόνου ιστού).
Αύξηση της α1-αντιπλασμίνης
Μεταλλάξεις γονιδίου θρομβομοντουλίνης*.
*Πρωτεΐνη Ζ : - γλυκοπρωτεΐνη – μέλη του κυτταρικού συμπληρώματος (παράγουν VII – IX – X – πρωτεΐνη). Αποδόμηση από πρωτεΐνη Ζ του Χα.
Thrombomodulin : Πρωτεΐνη της κυτταρικής μεμβράνης βρίσκεται στα μεσοθλιακά μονοκύτταρα δενδριτικά κύτταρα. Συμπαράγοντας θρομβίνης.
β)
Χρήση φαρμάκων (ορμονοθεραπεία με οιστρογόνα)
Κύηση
Οξέωση
Υπόταση
Δ.Ε.Π.
Σηψαιμία
Ηπατική ανεπάρκεια
Μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις
Εγκαύματα
Οξύ αναπνευστικό σύνδρομο
Kasaback-Merritt (συγγενή αιμαγγειώματα ήπατος)
Μεγάλα ανευρύσματα αορτής
Στη χορήγηση ηπαρίνης, μείωση αντιθρομβίνης
Αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο
Αντιπηκτικό Λύκου.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η θεραπεία των οξέων θρομβωτικών επεισοδίων που εμφανίζονται στην έλλειψη ΑΤΙΙΙ «παραδοσιακά» αντιμετωπίζονται θεραπευτικά με χορήγηση ηπαρίνης ενδοφλεβίως (IV) και με χρήση σκευασμάτων ΑΤ.
Σήμερα επίσης εφαρμόζεται χορήγηση άμεσων αναστολέων θρομβίνης (σκ. Argatroban – dabigatram) χωρίς να χρειάζεται συνγχορήγηση αντιθρομβίνης για να δράσουν. Η χρήση χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνης (LMWHs) είτε παράγοντας Χα (Fondaparinux) μπορεί να χρησιμοποιηθούν μαζί με την ηπαρίνη.
Για την αποκατάσταση της αντιθρομβίνης (ΑΤΙΙΙ) ο θεραπευτικός στόχος περιλαμβάνει χορήγηση ηπαρίνης και σύγχρονη χορήγηση σκευασμάτων αντιθρομβίνης, ώστε τα επίπεδα της ΑΤ να φτάσουν στο 80% της φυσιολογικής της τιμής με οδηγό την εξίσωση.
Έλεγχος μετά παρέλευση 20΄ επιβάλλεται για να ελεγχθεί το αποτέλεσμα της θεραπείας.
Χειρουργική επέμβαση, αιμορραγίες, οξείες θρομβώσεις μεταβάλλουν τον χρόνο χορήγησης.
Συνηθισμένος χρόνος χορήγησης : 22 ώρες.
Μετά την χορηγούμενη δόση φόρτισης η δραστικότητα αντιθρομβίνης αυξάνεται περίπου 120% και 60% της αρχικής δόσης, χορηγείται κάθε 24 ώρες για διατήρηση των τιμών δραστικότητας ΑΤ (≈ 80% φυσιολογικής).
Αντιθρομβίνη που προέρχεται από πλάσμα χορηγείται σε άτομα με ΑΤ επίκτητης ανεπάρκειας – επίσης με συγγενή έλλειψη ΑΤΙΙΙ – σαν θεραπεία, υποκατάσταση προφύλαξης όπως :
1. Πριν ή κατά την διάρκεια μείζονος χειρουργικής επέμβασης.
2. Σε κλινοστατισμό διάρκειας άνω των 24 ωρών (αυξημένος κίνδυνος θρόμβωσης στα άτομα αυτά).
3. Για θρομβώσεις κατά την διάρκεια της κύησης με σκοπό καλύτερη ενέργεια της συγχορηγούμενης ηπαρίνης.
4. Για θεραπεία εν τω βάθει θρομβώσεων ή πνευμονικής εμβολής.
Η ανασυνδυασμένη ανθρώπινη αντιθρομβίνη ΙΙΙ (Atuativ – Thrombatte III).
Παρασκευάζεται από επεξεργασία πλάσματος ανθρώπων υγιών.
Χημική σύσταση : σερινικής πρωτάση (α2-σφαιρίνων) που αναστάλλει – θρομβίνη – πλασμίνη – παράγοντες πήξης αναστέλλει, Ιχα, ΧΙΙα, VIIα.
Δεν επαναψύχεται μετά την χρησιμοποίηση της με υποχρεωτική χρήση εντός 3 ωρών.
Θεωρητικός κίνδυνος : επειδή το παρασκεύασμα προέρχεται από πλάσμα πολλών όντων, μεταβίβαση λοιμώξεων (AIDs – Ηπατίτιδας).
Δεν χορηγείται για την θεραπεία θρομβοεμβολικών επεισοδίων.
Ανασυνδυασμένη αντιθρομβίνη (Atrun)
Η ΑΤ ρυθμίζει την αιμόσταση αναχαιτίζοντας θρομβίνη – παράγοντα Χα, κομβική πρωτεάση για πήξη αίματος.
Ενδεικνύεται για πρόληψη εγχειρητικών επεμβάσεων – προεγχειρητικά – στην κύηση – θρομβοεμβολικών επεισοδίων στα άτομα με κληρονομική ΑΤ ανεπάρκεια.
Δεν χρησιμοποιείται για την θεραπεία θρομβοεμβολικών επεισοδίων.
Χορήγηση κατάλληλα επεξεργασμένου πλάσματος
Με ειδικές τεχνικές στο πλάσμα αυτό έχουν αφαιρεθεί οι φέροντες περιβληματικό λίπος ιοί και έτσι αυτό θεωρείται το F.F.P. (φρέσκο διατηρημένο πλάσμα) πιο ασφαλές.
Το παρασκεύασμα χορηγείται γενικά σε διαταραχές πήξης και περιέχει αντιπηκτικούς παράγοντες χωρίς κίνδυνο αλλοίωσης αυτού κατά την διατήρηση.
Το σκεύασμα αυτό έχει χρησιμοποιηθεί ειδικά σε άτομα με έλλειψη α2-αντιπλασμίνης.
Η μέτρηση των παραγόντων πήξης κατά την χορήγηση και μετά είναι επιβεβλημένη (ειδικά στα άτομα με έλλειψη α2-αντιπλασμίνης) έχει υπολογιστεί 1U αυξάνει παράγοντες πήξης ≈ 2% - 3% ενώ χορήγηση 4 – 6U αυξάνουν 8 – 18% παράγοντας πήξης.
Γενικά σε άτομο 70Kgr αυξάνει παράγοντες 8% - 18%.
Συμπυκνωμένα σκευάσματα ΑΤ συνιστώνται στα άτομα με γνωστή ανεπάρκεια της ΑΤ σε σοβαρούς τραυματισμούς.
Χορήγηση (F.F.P) δεν επιτυγχάνει ικανοποιητική πυκνότητα και δραστικότητα ΑΤ στα άτομα αυτά και δεν χρησιμοποιείται αν υπάρχει άλλη θεραπευτική λύση.
Υπευνθύμιση : Τιμές ΑΤ 80% του φυσιολογικού για να Επιτευχθεί θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ
Ref. : - Merck Man 18th ed.
Medscape
Κληρον. Θρομβοφιλία, Ω. Τραυλού
