ΚΟΙΝΗ ΑΚΜΗ (Κ.Α.)
Χαρακτηρίζεται από πολυμορφικούς σχηματισμούς στο δέρμα που περιλαμβάνουν φαγέσωρες (σμηγματορροϊκά αθροίσματα παγιδευμένα στα θυλάκια του δέρματος) – βλατίδες – φλύκταινες – οζίδια.
Οι αλλοιώσεις αυτές προκαλούνται από την απόφραξη και φλεγμονή των τριχωτοσμηγματογόνων ανατομικών στοιχείων του δέρματος (θύλακοι τριχών – συνοδοί σμηγματογόνοι αδένες).
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Κ.Α. : ΤΟΠΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ χορήγηση φαρμάκων με σκοπό μείωση παραγωγής σμήγματος – ελάττωση μόλυνσης, φλεγμονής – ομαλοποίηση της παραγωγής κερατίνης στοιβάδας του δέρματος.
ΚΟΙΝΗ ΑΚΜΗ Κ.Α.
Η εμφάνιση γενικά αλλά ειδικά το πρόσωπο, έχει τεράστια σημασία μεταξύ των ευαίσθητων και ανώριμων εφήβων, πάντως και ένας ενήλικας με σοβαρό πρόβλημα ακμής δεν θα αισθανότανε καλύτερα.
Οι γιατροί μπορεί να βοηθήσουν αποτελεσματικά την ευαίσθητη αυτή ηλικία για να αποκαταστήσουν την χαμένη αυτοπεποίθηση και αξιοπρέπεια οι έφηβοι αυτοί, ερμηνεύοντας αφ΄ενός την αιτιολογία της κοινής ακμής στον έφηβο και αφ΄ετέρου χορηγώντας την κατάλληλη θεραπεία.
Η Κ.Α. γενικά εμφανίζεται στη 2η δεκαετία της ζωής, αγόρια και κορίτσια προσβάλλονται εξ ίσου, 12% γυναικών και 3% ανδρών πάνω από τα 25 έχουν Κ.Α., αλλά η Κ.Α. είναι σοβαρότερη στους εφήβους. Πάνω από το 30% των εφήβων έχουν ακμή που χρειάζεται θεραπεία. Η σοβαρότητα εκδήλωσης της Κ.Α. ελαττώνεται με την αύξηση της ηλικίας. Πολλά άτομα “θεραπεύονται” στις αρχές των πρώτων 20 ετών.
Μερικές φορές η Κ.Α. επιμένει μέχρι και τα 30 ή 40 χρόνια.
ΑΙΤΙΑ Κ.Α.
Η Κ.Α. οφείλεται στην κακή λειτουργία των σμηγματογόνων θυλάκων του δέρματος στο πρόσωπο, πλάτη, θώρακα. Τα αίτια που προκαλούν την Κ.Α. είναι άγνωστα.
Έχουν ενοχοποιηθεί διάφοροι παράγοντες, αίτια, όπως :
α) η υπερκερατινοποίηση των εκφορητικών πόρων των αδένων που παράγουν το σμήγμα, με αποτέλεσμα απόφραξη – συσσώρευση του σμήγματος.
β) η υπερπαραγωγή σμήγματος.
γ) ανάπτυξη τοπικά μικροβίων.
Η υπερπαραγωγή σμήγματος κυρίως κατά την ήβη δέχεται ορμονικές επιδράσεις (κυρίως αύξηση ανδρογόνων στεροειδών) που αυξάνουν την παραγωγή των σμηγματογόνων αδένων.
Η έλλειψη του άφθονου σμήγματος που παράγεται λινολεϊκό οξύ φαίνεται ότι προκαλεί την υπερκερατινοποίηση των εκφορητικών πόρων των σμηγματογόνων αδένων.
Το σμήγμα αποτελεί υπόστρωμα ανάπτυξης μικροβίων που προκαλούν την φλεγμονή που συνοδεύει τη Κ.Α.
Τα συνηθισμένα μικρόβια που βρίσκονται στην Κ.Α. είναι : α) Propianbacterium acnes που είναι αναερόβιο, ενώ Staphylococcus epidermidis και Pityrosporum ovale εμφανίζονται περιστασιακά. Όπως ελέχθη προηγουμένως το υπόστρωμα της Κ.Α. είναι η ήβη με την υπερπαραγωγή ανδρογόνων που προκαλούν έκκριση σμήγματος και αύξηση του πολλαπλασιασμού των κυττάρων της επιδερμίδος. Επίσης, ορμονικά ερεθίσματα παράγονται κατά την κύηση και στην έμμηνο ρήση. Κ.Α. προκαλείται από καλλυντικά που προκαλούν απόφραξη στους αδένες του δέρματος, αμφιβόλου ποιότητας “καθαριστικά” δέρματος, διάφορα ενδύματα που κλείνουν τους πόρους τους δέρματος. Ενώ, η υγρασία και η εφίδρωση συντελούν στην ανάπτυξη Κ.Α.
Οι φημολογούμενες εξάρσεις της Κ.Α. με τη βρώση σοκολάτας, ανεπαρκή καθαρισμό δέρματος, αυτοϊκανοποίησης και σεξουαλικής λειτουργίας δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες.
Η Κ.Α. βελτιώνεται τους μήνες του καλοκαιριού γιατί το ηλιακό φώς έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Προταθείσα σχέση Κ.Α. και υπερινσουλινισμού δεν είναι τεκμηριωμένη.
ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ : Η Κ.Α. μπορεί να προκαλέσει άλγος τοπικά και μπορεί να επιμολυνθεί και να προκαλέσει ουλές.
Γενικά η Κ.Α. μπορεί να “χρησιμοποιηθεί” από ψυχολογικά “ασταθή” άτομα σαν αίτιο, δικαιολογία για συναισθηματικές ή επαγγελματικές “αποσύρσεις”. Τα άτομα αυτά χρειάζονται ψυχολογική υπόστηριξη.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Κ.Α. περιλαμβάνει :
1. Τοπική εφαρμογή αντιμικροβιακών φαρμάκων.
2. Χορήγηση φαρμάκων με αντιφλεγμονώδη ενέργεια – φαρμάκων που εμποδίζουν την παραγωγή σμήγματος – φαρμάκων που αναστέλλουν την παραγωγή κερατίνης και αποφολίδωσης των κυττάρων.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ Κ.Α.
Εμφάνιση ουλών είναι δυνατόν να προβλεφθούν μετά την θεραπεία της ακμής. Συνήθως συνοδεύει τις σοβαρές μορφές ακμής αλλά εμφανίζεται και σε ελαφρότερες μορφές Κ.Α.
Θεραπεία της Κ.Α. στρέφεται 1) στην αναστροφή λειτουργίας και καταστροφή των παθογενετικών μηχανισμών 2) εξαρτάται από αντοχή και συνολική κατάσταση του πάσχοντος ατόμου.
Η tretinoin και benzoyl pozoxide μπορεί να αδρανοποιήσουν τις φαρμακευτικές ενέργειές τους αν χορηγηθούν συγχρόνως.
Η εφαρμογή τοπικά αντιβιοτικών φαρμάκων έχει αποδειχτεί ασφαλής ακόμα και σε χρόνια λήψη.
Η θεραπεία με χορήγηση οιστρογόνων μπορεί να είναι δραστική σε νέες γυναίκες με Κ.Α., αλλά κακό είναι να εφαρμόζεται σαν τελευταίο μέσο σε σοβαρές μη ανταποκρινόμενες μορφές Κ.Α.
Επιμελής και συχνός καθαρισμός του προσώπου ατόμου με Κ.Α. δεν προσφέρει σχεδόν τίποτα, γιατί το πρόβλημα βρίσκεται στο σμηγματορροϊκό θύλακα.
Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ