Πολλές φορές ο γιατρός αλλά και τα άτομα, παρατηρώντας τα άνω και κάτω άκρα, εξακριβώνουν ορισμένα «μη φυσιολογικά χαρακτηριστικά».
Το άρθρο αυτό νομίζω ότι μπορεί να βοηθήσει στη μακροσκοπική αυτή εκτίμηση.
ΣΧΗΜΑ ΧΕΡΙΩΝ
-
ΜΥΞΟΙΔΗΜΑ (σοβαρή μορφή υποθυρεοειδισμού)
Η πάθηση εμφανίζει πλατιά χέρια και τα δάκτυλα φαίνονται μικρά και κοντόχονδρα από πάχυνση των υποδορίων ιστών, σε σχέση με την παλάμη.
-
ΜΕΓΑΛΑΚΡΙΑ (αύξηση έκκρισης αυξητικής ορμόνης από όγκους πρόσθιου λοβού – υπόφυσης)
Μεγάλα – πλατιά χέρια «χερούκλα», μακριά σαν αράχνης δάκτυλα – αραχνοδακτυλία εμφανίζονται στο Marfan’ssyndrome ή συνοδεύουν συγγενείς καρδιοπάθειες ή μεσοκολπική επικοινωνία (συγ. ανωμαλία καρδιάς).
Επισημαίνεται η χαρακτηριστική ωλένια απόκλιση των χεριών στην Ρ.Α. (Ρευματοειδή αρθρίτιδα) όπου το χέρι συνολικά, αλλά ειδικότερα τα δάκτυλα στις μετά καρποφαλλαγγικές αρθρώσεις εμφανίζουν ωλένια απόκλιση (βλέπε εικόνες 1 – 2).
Τα οζίδια Heberden : Χαρακτηριστικές οστικές αλλοιώσεις, προσεμβολές.
-
William Heberden : (1710- 1801)
Διάσημος κλινικός γιατρός με ιστορική περιγραφή της
Στηθάγχης και ρευματικών οζιδίων. Βοηθός του Dr. Johnson.
Στις ενδοφαλαγγικές ακραίες ονυχοφορές αρθρώσεις που χαρακτηρίζουν την οστεοαρθροπάθεια και οζίδια Bouchard’s που εμφανίζονται στις μεσοφαλλαγικές αρθρώσεις (βλέπε εικόνα 3).
Επίσης χαρακτηριστική κληρονομικού χαρακτήρα ή απότοκης αλκοολικής κίρρωσης του ήπατος είναι η σύσπαση Dupnytren (Dumnytren’scontracture) που είναι ρίκνωση της παλαμιαίας απονεύρωσης της ακραίας χειρός με κάμψη των δακτύλων (βλέπε εικόνα 4).
Το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού προσβάλλεται από αθηρωμάτωση ή ακόμη από διαβητική γάγγραινα (αγγειακές επιπλοκές του Σ.Δ.). Νοσήματα που προκαλούν αγγειΐτιδες και συνοδεύονται από φαινόμενο Raynaud (π.χ. σκληρόδερμα) εμφανίζουν την ίδια συμπτωματολογία στα χέρια και πόδια.
ΠΛΗΚΡΟΔΑΚΤΥΛΙΑ άκρων χειρών – ποδιών, συνοδεύει τις Χ.Α.Π. νόσους των πνευμόνων, όπως τις συγγενείς κυανωτικές καρδιοπάθειες (χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια), (βλέπε εικόνα 4).
Χέρια που μοιάζουν σαν «τσουγκράνα»
Εμφανίζει το σύνδρομο Hurler’s
(έσω κάμψη και χαρακτηριστική εμφάνιση)
Σύνδρομο Hurler’s
Μεταβιβάζεται με τον αυτοσωματικό υπολειπόμενο χαρακτήρα. Συχνότητα 1:100.000 πληθυσμό. Χαρακτηρίζεται από αναστολή σωματικής ανάπτυξης-διόγκωση ήπατος, σπληνός, καρδιάς, συμπτώματα που εκδηλώνονται στα 3 – 8 χρόνια.
Οφείλεται σε έλλειψη ενζύμου που φυσιολογικά λαμβάνει μέρος στο μεταβολισμό των μονοπολυσακχαριτών (γλυκοζαμινογλυκάνες) στα λυσοσώμια.
Χαρακτηριστική εμφάνιση επίσης είναι η«χείρα μαιευτήρα» που συνοδεύει την τετονία.
ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΝΥΧΙΩΝ – ΣΧΗΜΑ ΝΥΧΙΩΝ
Σύνδρομο δυσαπορρόφησης:
Κοίλανση νυχιών
Ράβδωση νυχιών
Ευθραυστότητα νυχιών
-
Μικρά ανώμαλα νύχια με ελλείμματα που προέρχονται από δαγκωνίες δείχνουν ασταθή προσωπικότητα.
-
Κοιλονυχία (σαν «κουτάλια») απαντώνται στις σιδηροπενικές αναιμίες.
-
Αποχρωματισμός των νυχιών, εμφανίζεται σπάνια στη δηλητηρίαση από Hg και άργυρο και στην νόσο του Addison’s.
-
Λευκονυχία, με εμφάνιση στη βάση των νυχιών και σε ασθένειες που συνοδεύονται από μείωση των λευκωμάτων.
-
Γραμμοειδείς αιμορραγίες, εμφανίζονται στα νύχια στις ασθένειες αίματος (αιματολογικά νοσήματα) και σαν αποτέλεσμα εμβολικών επεισοδίων στην λοιμώδη ενδοκαρδίτιδα.
ΤΡΟΜΟΣ ΧΕΡΙΩΝ
-
Ο Τρόμος των χεριών εξακριβώνεται ζητώντας από τον ασθενή να κάνει έκταση των χεριών και να ξεχωρίσει τα δάκτυλα μεταξύ τους. Επίσης μπορεί να εξακριβωθεί αν ακουμπήσει ο εξεταστής γιατρός πολύ απαλά τα χέρια του εξεταζομένου.
-
Λεπτός τρόμος των χεριών εμφανίζεται μετά από έντονη σωματική άσκηση, κόπωση σε τοξιναιμία σε καταστάσεις αγωνίας, στον υπερθυρεοειδισμό. Ο τρόμος αυτός είναι γρήγορος και πιο εμφανής στα δάκτυλα, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε όλο το σώμα. Ο τρόμος των χειρών που προκαλείται από τον χρόνιο αλκοολισμό, εκτός από τα χέρια εμφανίζεται στο στόμα και τη γλώσσα.
-
Ο όχι λεπτός τρόμος, εμφανίζει ρυθμικό χαρακτήρα. Ο τυπικός τρόμος της νόσου Parkinson εμφανίζεται «σαν να μετράει νομίσματα» ο ασθενής και μπορεί να επεκταθεί και προς την αντίστοιχη πλευρά του σώματος.
-
Ο Γεροντικός τρόμος των χεριών προκαλεί διαγνωστικές συγχύσεις μερικές φορές. Ακανόνιστες τρομώδεις κινήσεις, «πετάγματα χεριών» μπορεί να εμφανιστούν στην αναπνευστική, νεφρική, ηπατική ανεπάρκεια.
ΤΡΟΜΟΣ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΣΕ ΗΡΕΜΙΑ
-
Παρκισονισμός
-
Νεοπλάσματα Κ.Ν.Σ.
-
Όψιμη δυσκινησία.
ΤΡΟΜΟΣ ΣΤΑΣΗΣ (παρουσιάζεται κατά την διατήρηση θέσης του σώματος)
-
Τρόμος γεροντικός.
ΤΡΟΜΟΣ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΙΝΗΣΗ
-
Αγωνία
-
Φάρμακα (Βρογχοδιασταλτικά - καφεΐνη – κορτικοστεροειδή – λίθιο).
-
Νόσοι ενδοκρινών αδένων (υπερθυρεοειδισμός – φαιοχρωμοκύττωμα – καρκινοειδές σύνδρομο).
-
Φαινόμενα στέρησης απαγορευμένων ουσιών.
ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΠΟΔΙΩΝ
Τα πόδια επίσης θα πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά για παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος, οι οποίες αφορούν τις αρτηρίες και τις φλέβες των ποδιών.
Η κακή κυκλοφορία, η υπεραιμία, η απόφραξη προκαλεί οιδήματα των ποδιών τα οποία είναι εμφανή με την πίεση που ασκείται με τα δάκτυλα του γιατρού, αφήνοντας αποτυπώματα.
Η ανεπάρκεια, απόφραξη, υπεραιμία φλεβών κάτω άκρων εμφανίζει οιδήματα στους αστραγάλους και κνήμη.
Χρόνια ανεπάρκεια των βαλβίδων των φλεβών στις οποίες διακινείται το αίμα κατά κεντρομόλο πορεία με την συμμετοχή τοιχωματικών βαλβίδων, δημιουργεί κιρσούς, οι οποίοι μπορεί να επιμολυνθούν, να εμφανίσουν εκζέματα, στα κατώτερα άκρα των ποδιών.
Η ισχαιμία των αρτηριών ή αρτηριακή εμβολή συνοδεύεται από ωχρότητα, κυάνωση, ψυχρότητα, απώλεια τοπικής τριχοφυΐας, διαταραχές αισθητικότητας, τροφικές αλλοιώσεις οι οποίες προκαλούν ακόμα και γάγγραινα.
Στραβά πόδια προκαλεί η νόσος Paget.
Επίσης στραβά πόδια εμφανίζονται στα μικρά παιδιά ειδικά στην ηλικία 3 – 5 ετών, τα οποία αποκαθίστανται σε ευθεία φυσιολογική γραμμή περί την ηλικία 7 – 8 ετών.
Οστεοπόρωση στραβά γόνατα επίσης η ινομυαλγία κάνει στραβά γόνατα!!! αλλά και :
-
Βλάβη κνημαίου – ετερόπλευρη.
-
Οστεομυελίτιδα.
-
Παχυσαρκία.
-
Οστεομαλακία – Ραχίτιδα.
Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ
