ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Το κάπνισμα σήμερα αποτελεί παγκόσμια επιδημία. Στατιστικά στοιχεία αναφέρουν ότι το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού είναι καπνιστές.

Στην Ελλάδα η αναλογία είναι 1 στα 2 άτομα.

Οι βλαβερές επιδράσεις του καπνίσματος στον ανθρώπινο οργανισμό είναι πολλαπλές όπως, στο :
Καρδιαγγειακό σύστημα, στεφανιαία νόσος 2 – 3 φορές κίνδυνος μεγαλύτερος ανάπτυξης αυτής στους καπνιστές.

Αγγειακό σύστημα : η νικοτίνη μαζί με τις 4.000 χημικές ουσίες που περιέχονται στα τσιγάρα (ΕΞ ΑΥΤΩΝ 40 ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΕΣ) συντείνει στην δημιουργία αρτηριοσκλήρυνσης και στη ρήξη της αθηρωματικής πλάκας του αγγείου η οποία χαρακτηρίζει την αρτηριοσκλήρυνση. Η νικοτίνη επιδρά στο ενδοθήλιο των αγγείων με πολλούς τρόπους, όπως :

1. Απελευθέρωση κατεχολαμίνων και αύξηση του αγγειακού τόνου.
2. Επίδραση ελεύθερων ριζών πάνω στο ενδοθήλιο.
3. Αναστέλει την σύνθεση ΝΟ ή προκαλεί αύξηση απενεργοποίησής του.
4. Αναστέλει την σύνθεση της προστασυκλίνης.
5. Διαταραχή μεταβολισμού λιπιδίων.
6. Δημιουργία θρόμβων.
7. Δημιουργία φλεγμονής.
Αναπνευστικό σύστημα : η πίσσα η οποία είναι ένωση καρκινογόνων ουσιών ευθείνεται για την πρόκληση καρκίνου στους πνεύμονες και Χρόνιων Αναπνευστικών Νόσων ενώ το κάπνισμα έχει ενοχοποιηθεί για ανάπτυξη νεοπλασιών (καρκίνου) στα έντερα, στομάχι, πάγκρεας, ουροδόχο κύστη.

Τονίζεται ακόμα μία φορά!!!
Το κάπνισμα και η παράλληλη χρήση Αντισυλληπτικών προδιαθέτει σε θρομβώσεις!!!

Εξαρτάται ο αριθμός των τσιγάρων που καταναλώνει κάποιος με τον κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου;

Βέβαια. Έρευνες έχουν δείξει τα εξής:

ΜΕ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ 10 ΤΣΙΓΑΡΩΝ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΟΙ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ ΑΥΤΟΙ, έχουν :
25% - 30% μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης πιθανότητα εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, από τα άτομα που δεν καπνίζουν.
Με κατανάλωση 10 - 20 τσιγάρων ημερησίως 30% - 50% αυξάνονται οι πιθανότητες.
Με κατανάλωση 20 – 40 τσιγάρων ο κίνδυνος αυξάνεται στο 75%.
Κατανάλωση πάνω από 40 τσιγάρα την ημέρα οι πιθανότητες πρόκλησης στεφανιαίας νόσου φτάνουν στο απόλυτο 100%.

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

227 άτομα πεθαίνουν κάθε μέρα από την χρήση καπνού.
11 άτομα / κάθε ώρα.
1 άτομο κάθε 5΄.

Συγκριτικά το κάπνισμα προκαλεί περισσότερους θανάτους ετησίως από τα αυτοκινηστικά δυστηχήματα!!!

Μετά την διακοπή του καπνίσματος περνάνε 20΄ για να επανέλθει η αρτηριακή πίεση του καπνιστού στο φυσιολογικό.
8 ώρες για να επανέλθουν τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα του.
Μετά 48 ώρες μειώνονται οι πιθανότητες καρδιακής προσβολής.
Μετά 3 – 9 μήνες η λειτουργικότητα των πνευμόνων αποκαθιστόνται.
Μετά 1 χρόνο κίνδυνοι καρδιακής προσβολής μειώνονται στο ½.
Μετά 8 χρόνια διακοπής καπνίσματος πρακτικά κίνδυνος ΑΕΕ δεν υπάρχει.

Δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο έκθεσης, που :
Αφορά το παθητικό κάπνισμα για τους μη καπνιστές.
Ποσοστό άνω των 40% των παιδιών οικογενειών έχουν 1 γονέα καπνιστή.
Αυξημένη θνητότητα εμφανίζουν άτομα, κυρίως παιδιά.
Υπάρχει η «ασθένεια πράσινου καπνου» των οικογενειών οι οποίες ασχολούνται με καλλιέργεια καπνού.
Το παθητικό κάπνισμα στην παιδική ηλικία θεωρείται ότι αυξάνει αθηρωμάτωση καρωτίδων στην ενήλικα ζωή.
Χρήση αρωματικών τσιγάρων αυξάνει τον χρόνο επίδρασης νικοτίνης η οποία είναι εθιστική ουσία (προκαλεί εθισμό) αλλά δεν είναι καρκινογόνος!!!

Αποτελεί την κύρια ουσία που ευθύνεται για την εξάρτηση που προκαλεί ενεργοποίηση του συμπαθητικού συστήματος (περιφερικό νευρικό σύστημα) με απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών (ντοπαμίνη, νορεπινεφρίνη) στους οποίους αποδίδεται η πρόκληση ευχαρίστησης που προκαλεί το κάπνισμα.

Όπως έλεγε και ένα παλιό μουσικό κομμάτι : με καφέ
και με τσιγάρο κάθε πίκρα μου περνάω.

Επίσης η νικοτίνη απελευθερώνει ακετυλοχολίνη και Βήτα – Ενδοφρίνη που επιδρά στη μείωση του άγχους και νευρικότητας. Η περιεκτικότητα της νικοτίνης μειώνεται κατά 50% ½ ώρα μετά το σβήσιμο ενός τσιγάρου 25% 1 ώρα αργότερα. Η δράση των παραπάνω ουσιών που εκκρίνονται διαρκεί ½ ώρα. Ο λόγος αυτός εξηγεί γιατί οι συστηματικοί καπνιστές καπνίζουν κατά μέσο όρο 1 πακέτο τσιγάρα την ημέρα.

Βέβαια η μακροχρόνια χρήση της νικοτίνης έχει βρεθεί ότι μειώνει την ικανότητα του εγκεφάλου να βιώνει ευχάριστα συναισθήματα με αποτέλεσμα οι καπνιστές να χρειάζονται ολοένα και μεγαλύτερες ποσότητες για να εξασφαλίσουν το ίδιο συναίσθημα.

Οι περισσότεροι καπνιστές ισχυρίζονται ότι το κάπνισμα τους προκαλεί ευχαρίστηση, μείωση άγχους, ενίσχυση συγκέντρωσης.

Η αλήθεια βέβαια είναι ότι όταν τα επίπεδα νικοτίνης μειωθούν στο αίμα μπορεί να προκληθούν συμπτώματα στερήσεως όπως άγχος, ευερεθιστικότητα, διαταραχές ύπνου, δυσφορία, καταθλιπτικό συναίσθημα.

Στην διακοπή του καπνίσματος κύριο λόγο παίζει η ΑΠΟΦΑΣΗ ΔΙΑΚΟΠΗΣ!!! από κει και πέρα : α) η συλλογή πληροφοριών για την διακοπή αυτή, β) ο ορισμός ημερομηνίας διακοπής, γ) αποχή από το κάπνισμα 24 ώρες και ολοκλήρωση της 1ης εβδομάδας σαν μη καπνιστής, δ) ψυχολογική επικοινωνία, ψυχικη ενίσχυση από το γιατρό τους και το περιβάλλον τους θεωρούνται σημαντικά στάδια.

Η διακοπή του καπνίσματος επιτυγχάνεται με γνωσιακές συμπεριφορικές παρεμβάσεις, με παράλληλη χρήση υποκατάστατων ΝΙΚΟΤΙΝΗΣ (αυτοκόλλητα – τσίχλες – ρινικό σπρέϊ – εισπνεόμενα σκευάσματα νικοτίνης) και με χορήγηση ειδικών φαρμάκων όπως :

α) ΒΟΥΠΡΟΠΙΟΝΗ (Zydan – Wellbutrin) αναστολέας της νοραδρεναλίνης με ήπιες αντικαταθλιπτικές δράσεις.

Η χορήγηση της προκαλεί απέχθεια για τσιγάρο.

Χρειάζονται για να δράσει περίπου 2 εβδομάδες.

Δόση : 300mg/ημερησίως διαιρούμενη 2 φορές. Μπορεί να συνδυαστεί και με χρήση υποκατάστατων νικοτίνης. Γίνεται ιατρική παρακολούθηση για 8 – 18 εβδομάδες.

β) ΒΑΡΕΝΙΚΛΙΝΗ (σκ. Champion)

Δρά στους υποδοχείς νικοτίνης στο Κ.Ν.Σ.

Μειώνει την ανάγκη πρόσληψης νικοτίνης, ανακουφίζει από την στερητικά φαινόμενα, περιορίζει την ψυχολογική εξάρτηση. Η χορήγηση γίνεται υπό ιατρική παρακολούθηση και η διακοπή του καπνίσματος γίνεται τη 2η εβδομάδα της χορήγησης.

Διάρκεια θεραπείας : 12 εβδομάδες με δυνατότητα παράτησης.

ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΝΙΚΟΤΙΝΗΣ

ΑΥΤΟΚΟΛΛΗΤΑ ΝΙΚΟΤΙΝΗΣ
Εμπλουτισμένα με νικοτίνη, παρέχουν σταθερή δόση νικοτίνης. Πιθανότητα τοπικού ερεθισμού – παράξενα όνειρα αν χρησιμοποιηθούν κατά τον ύπνο. Διάρκεια θεραπείας 12 εβδομάδες.

ΤΣΙΧΛΑ ΝΙΚΟΤΙΝΗΣ
Εύχρηστη μέθοδος υποκατάστασης απασχολεί το στόμα των καπνιστών. Δεν χορηγήται με ποτό ή αναψυκτικό.

 

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

Ref. : - Αθήρωμα Ιούνιος 2015
Βικιπαιδεια
Cur. The Treat. (2015)