ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ – HP-ΣΧΕΣΗ ΑΥΤΟΥ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

Οι βιβλιογραφικές αναφορές, παραπομπές του συσχετίζουν της παρουσίας του Helicobacter pylori (ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού – HP) με πληθώρα νοσημάτων που δεν συνδέονται με το γαστρεντερικό σύστημα είναι πάρα πολλές στη διεθνή και ελληνική βιβλιογραφία.

Έτσι, αναφέρονται :

1. HP και στεφανιαία νόσος
Ανάπτυξη ισχαιμικής νόσου μυοκαρδίου – αρτηριοσκλήρυνσης. Το HP και τα στελέχη Ca gA που φέρουν του αντιγονικό επίτοπο Α ευνοούν 1) την ανάπτυξη φλεγμονώδους αντίδρασης που ενοχοποιείται στα παραπάνω νοσήματα. 2) η παρουσία του HP τροποποιεί την αναλογία των λιποπρωτεϊνικών κλασμάτων και απολιποπρωτεϊνικών προς την δημιουργίαν αθηρογένεσης 3) αυξάνουν τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων.

2. ΗΡ και ιδιοπαθής Θρομβοπενική πορφύρα (Ι.Θ.Π.)
Έρευνες έχουν ενοχοποιήσει την παρουσία του ΗΡ με την ελάττωση των αιμοπεταλίων που χαρακτηρίζει την Ι.Θ.Π. και μάλιστα η εξάλειψη του ΗΡ με αντιβιοτική θεραπεία προκαλεί αύξηση του αριθμού των αιμοπεταλίων. Πιθανώς η παρουσία του ΗΡ ενισχύει την δημιουργία αντισωμάτων κατά των αιμοπεταλίων, εύρημα που χαρακτηρίζει την Ι.Θ.Π.

3. ΗΡ και σιδηροπενική αναιμία

Πιθανοί παθογενετικοί μηχανισμοί που συνδέουν την παρουσία ΗΡ με την ανάπτυξη σιδηροπενικής αναιμίας.
1. Απώλεια αίματος από τον πεπτικό σωλήνα.
2. Μειωμένη συγκέντρωση ασκορβικού οξέος συνδυασμό με την αχλωρυδρία.
3. Μειωμένη απορρόφηση σιδήρου.
4. Αυξημένη κατανάλωση Fe από το ΗΡ.

Στατιστικές παρατηρήσεις έχουν αποδείξει την διόρθωση της σιδηροπενικής αναιμίας με την εξάλειψη του ΗΡ, χωρίς την θεραπευτική χορήγηση σκευασμάτων Fe.

Συμπερασματικά : Η λοίμωξη και παρουσία ΗΡ πρέπει να θεωρηθεί παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση σιδηροπενικής αναιμίας ειδικά σε κατηγορίες ατόμων που έχουν υψηλές απαιτήσεις σε Fe (παιδιά – μεγάλες ηλικίες).

Τα παιδιά μολύνονται με ΗΡ από τον συγχρωτισμό και η πηγή μόλυνσης είναι οι γονείς και κυρίως η μητέρα. Φαίνεται ότι η διάδοση του ΗΡ γίνεται από άτομο σε άτομο στην ίδια οικογένεια.

Τα παιδία που ζουν σε υποανάπτυκτες χώρες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες λοίμωξης και αυτό αποδίδεται στο :

1. Χαμηλό μορφωτικό επίπεδο γονέων.
2. Πτωχές υγιεινοοικονομικές συνθήκες διαβίωσης.
3. Συχνές λοιμώξεις του γαστρεντερικού συστήματος.

Η λοίμωξη συμβαίνει κυρίως στα 5 πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας.

Ο λόγος για τον οποίον ορισμένα άτομα παραμένουν εφ΄όρον ζωής χωρίς συμπτώματα, ενώ άλλα άτομα εμφανίζουν σοβαρή νόσο δεν εξηγείται.

Αλληλοεπίδραση ανοσολογικών, ιδιοσυγκρασικών παραγόντων, περιβαλλοντικών παραγόντων στον ξενιστή όπως και η λοιμογόνος δράση του μικροβίου επηρεάζουν την συνολική απάντηση των ξενιστών.

4. ΗΡ και άλλα νοσήματα

1. Έχει εξακριβωθεί αρνητική συσχέτιση του βρογχικού άσθματος και της αλλεργίας γενικότερα με την παρουσία αντισωμάτων στον ορό έναντι του ΗΡ.
2. Λοίμωξη με ΗΡ προδιαθέτει στην ημικρανία.
3. Λοίμωξη με ΗΡ και ενδοκρινολογικά νοσήματα όπως :
Σακχαρώδης διαβήτης.
Αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα.
Οστεοπόρωση.
Πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός.
Παχυσαρκία.
4. Ροδόχρους ακμή.
5. Νοσήματα κολλαγόνου (Ρευματοειδής αρθρίτιδα – σύνδρομο Sjőngren – οροαρνητική σπονδηλίτιδα).
6. Dementia.
7. Χολολιθίαση.
8. Γλαύκωμα.

Συμπέρασμα : Η σύνδεση της λοίμωξης από ΗΡ και ανάπτυξη αντισωμάτων ενοχοποιείται για μεγάλο αριθμό νόσων που έχουν εντελώς διαφορετικό παθογενετικό υπόστρωμα.

Εύλογα λοιπόν γεννάται η ερώτηση, το ΗΡ είναι γενεσιουργός παράγοντας που προκαλεί ή συντηρεί την φλεγμονώδη αντίδραση ή απλή συνύπαρξη, ένα απλό επιφαινόμενο στα διάφορα αυτά νοσήματα;

Δεδομένου ότι πειραματικές παρατηρήσεις έδειξαν ότι το ΗΡ προκαλεί απελευθέρωση κυττυκινών

1L–1 ~ 1L-6 ~ ενδοθηλίνη-1.
CRF (Conticotropin release factor).
TNF (Tumor necrosis Factor).

ΕΔΩ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟΝΙΣΤΕΙ ΟΤΙ Η ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ του ΗΡ (enzyme – linked immunosorbent assay) ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΫΠΑΡΧΟΥΣΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ–ΕΝΕΡΓΟ ΛΟΙΜΩΞΗ με ΗΡ, ΕΝΩ Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΟΥΡΕΑΣΗΣ (C13-urea breath test) είναι καλή μέθοδος για διάγνωση της υπάρχουσας λοίμωξης από ΗΡ.

Χρειάζεται επομένως και άλλες πολλές εργασίες και επιστημονικές αναλύσεις, παρατηρήσεις για τα τεκμηριωθούν ή απορριφθούν όλα τα παραπάνω.

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

Ref : 15o Ελλ. Συνέδριο για Ελικοβ. Πυλωρού,
άρθρο - Αθαν. Στρίκη – Αθαν. Αρχιμανδρίτη, 2010