ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ COV-19 ΣΥΝ-ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ

Η πανδημία του COV-19 εξακολουθεί να διατηρείται. Παρατηρήσεις αναφέρουν ότι η λοίμωξη από COV-19 εξελίσσεται με πορεία που μπορεί να διαδράμει χωρίς συμπτώματα και με χρόνο επώασης 6-8 ημερών.

Η νοσηλεία από λοίμωξη COV-19 διαρκεί όταν δεν υπάρχουν επιπλοκές 12-18 ημέρες.

Ποσοστό περίπου 20% των ατόμων που προσβάλλονται από COV-19 εμφανίζουν σοβαρά νόσηση. Τα υψηλότερα φορτία του ιού εμφανίζονται στα πρώτα στάδια της λοίμωξης από COV-19.

Η μετάδοση του ιού γίνεται 1-3 ημέρες πριν από την εκδήλωση των συμπτωμάτων. Αλλά η μετάδοση συμβαίνει και μετά πάροδο 8 ημερών από την υποχώρηση των συμπτωμάτων.

Το RNA του COV-19 ανιχνεύεται στα βιολογικά υγρά του οργανισμού (αίμα – ορό αίματος – σπέρμα – σίελο – ρινοφαρυγγικά εκκρίματα).

Το σύνολο της εικόνας αυτής μεταβάλλεται όταν υπάρχει συν-νοσηρότητα.

ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΣ: (Συνύπαρξη) δύο νόσων ή παθολογικών καταστάσεων στον ίδιο άρρωστο είτε συνύπαρξη καταστάσεων που έχουν αιτιολογική σχέση.

Σαν παράδειγμα αναφέρεται ή συννοσηρότητα λοίμωξης από COV-19 και Αρτηριακής Υπέρτασης (30%), Σακχαρώδη Διαβήτη (12%), Στεφανιαία Νόσο (5,8%).

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΟΜΑΔΕΣ –

ΟΜΑΔΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ

ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΑΠΟ COV-19

• Άτομα μεγάλης ηλικίας > 65 ετών (­80 15% θάνατοι).
• Άτομα με προηγούμενα αναπνευστικά προβλήματα (άσθμα – Χ.Α.Π.).
• Άτομα παχύσαρκα.
• Άτομα υπό ανοσοκαταστολή (μεταμόσχευση οργάνων – θεραπεία για αυτοάνοσα νοσήματα).
• Άτομα με ανεπάρκεια ήπατος, νεφρών.
• Άτομα με αιμοκάθαρση.

Στις παραπάνω ομάδες πρέπει να προστεθούν τα άτομα που πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη (ΤΥΠΟΥ 1 – 2), Αρτηριακή Υπέρταση – Καρδιαγγειακά νοσήματα.

Η παρουσία των νοσημάτων αυτών με την οξεία λοίμωξη από κοροναϊό χαρακτηρίζεται σαν ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ.

Στις ανακοινώσεις ενημερώσεις που γίνονται για τον COV-19 ακούγεται πολύ συχνά η φράση υποκείμενο νόσημα (σημαίνει ότι πριν από την μόλυνση με COV-19 προϋπήρχε το νόσημα αυτό) (βλέπε Πίνακα 1).

ΠΙΝΑΚΑΣ 1

ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΝ-ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΣΕ ΑΤΟΜΑ

ΠΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΛΟΙΜΩΞΗ COV-19

ΣΕ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Σακχαρώδης Διαβήτης	17% - 30%
Υπέρταση	35%
Χρόνια νοσήματα πνευμόνων	12%
Καρδιαγγειακές νόσοι	23%
Ανοσοκατασταλμένοι	6%
Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια	6%
Χρόνιες παθήσεις ήπατος	3%
Κύηση*	1%
Καπνιστές	5%
Άλλα νοσήματα	13%

*Η κύηση διαδράμει από την χωρίς συμπτώματα εκδηλώσεις λοίμωξης COV-19 (άτυπα ευρήματα : αύξηση λευκών αιμοσφαιρίων) μέχρι την παρουσία πύκνωσης στην αξονική θώρακος.

Αυτή η συν-νοσηρότητα που αναφέρεται ειδικά στα καρδιαγγειακά νοσήματα, στον Σακχαρώδη Διαβήτη, στα Νεφρικά νοσήματα, στην Αρτηριακή Υπέρταση, εστίασε την προσοχή και ενδιαφέρον των ερευνητών και τούτο διότι τα νοσήματα αυτά θεραπεύονται με φάρμακα που δρουν σαν αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου (ACE-2) ή σαν αναστολείς των υποδοχέων αγγειοτεσίνης (ARBS).

Είναι γνωστό ότι η μόλυνση ανθρώπου από COV-19 αρχίζει από την σύνδεση του ιού στην μεμβράνη του κυττάρου του ξενιστή (άνθρωπος) με ειδικό υποδοχέα του ενζύμου ACE-2 το οποίο εκφράζεται σε μεγάλο αριθμό στα επιθηλιακά κύτταρα των πνευμόνων – εντέρου – αιμοφόρων αγγείων.

Οι υποδοχείς ACE-2 παίζουν ρόλο στην παθογένεια της υπέρτασης και του σακχαρώδη Διαβήτη (Σ.Δ.).

Η έκφραση του ενζύμου ACE-2 είναι αυξημένη στα άτομα με Σ.Δ.1 – Σ.Δ.2 – την Υπέρταση – στα Καρδιοαγγειακά νοσήματα τα οποία θεραπεύονται με ACE-IS ή ARBS.

Angiotensin converting enzyme Ένζυμο μετατροπής αγγειοτεσίνης 2 (ACE-2), «υποδοχέα», η πρωτεΐνη η οποία παρέχει το σημείο εισόδου για τον κοροναϊό στα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού. (Υπενθυμίζεται ότι ο κοροναϊός όπως και κάθε ιός για την περαιτέρω ανάπτυξη και πολλαπλασιασμό του χρειάζεται την παρουσία ένωση με αυτήν υγιών κυττάρων) Ο ρόλος ACE-2 που είναι ένζυμο με σύνθεση Zn είναι η δράση του ομοιοστατικής ρύθμισης της αγγειοτεσίνης ΙΙ, ρυθμίζει την πίεση αίματος αναστέλλει την επερχόμενη βλάβη οργάνων.

Η θεραπεία με τα φάρμακα αυτά αποτελεί σήμερα τον πυρήνα του αλγόριθμου της θεραπείας των παραπάνω νόσων (ειδικά της αρτηριακής υπέρτασης). Μελέτες σε μοντέλα του ζωϊκού βασιλείου κατέδειξαν ότι η χρήση των φαρμάκων (αναστολέων του συστήματος ρενίνης αγγειοτασίνης) μπορεί δυνητικά να αυξήσει την έκφραση του ACE-2 και επομένως η χρήση τους σε ασθενείς μπορεί να αυξήσει την λοιμογόνο δύναμη του COV-19 μέσω της αύξησης του φορτίου του ιού που εισέρχεται μέσα στο κύτταρο.

Η ΥΠΕΡ-ΕΚΦΡΑΣΗ (αυξορύθμιση) του ACE-2 με την χορήγηση αναστολέων του συστήματος αγγειοστασίνης (ACE-IS) έχει καταδειχθεί στην καρδιά, αγγεία, νεφρούς, χωρίς να υπάρχουν δεδομένα σαφή στο τι συμβαίνει στους πνεύμονες, αναπνευστική οδό.

Υπάρχουν επίσης δεδομένα που υποστηρίζουν ότι η υπερ-έκφραση του ACE-2 εμφανίζεται συχνότερα με την χρήση αναστολέων μετατρεπτικού ενζύμου αγγειοτασίνης (ARBS).

Άλλες παρατηρήσεις αντίθετα αναφέρουν ότι η ενεργοποίηση του ANGII: Αγγειοποιητίνη ΙΙ προάγει τις βλάβες από COV-19 των πνευμονικό ιστό. Με βάση αυτές τις παρατηρήσεις η χρήση των αναστολέων του ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ – ΡΕΝΙΝΗΣ – ΑΓΓΕΙΟΤΕΝΣΙΝΗΣ, θα μπορούσε να προασπίζει έναντι της παθογονικότητας του ιού COV-19 σε ασθενείς που μολύνονται από τον ιό.

Επίσης πρέπει να διερευνηθεί η ύπαρξη πολυμορφισμών του ACE-2 που συνδέονται με την Αρτηριακή Υπέρταση και το Σακχαρώδη Διαβήτη, ιδιαίτερα μεταξύ των Ασιατικής προέλευσης πληθυσμό που μπορεί να εξαγόσουν την ύπαρξη γενετικής προδιάθεσης ορισμένων ατόμων και ερμηνείες για τον αυξημένο κίνδυνο νόσησης από COV-19.

ΑΓΓΕΙΟΠΟΙΗΤΙΝΗ (ANGII): Γονίδια (πρωτεΐνες) που κωδικοποιούν (είναι υπεύθυνα) για την διέγερση του σχηματισμού νέων αιμοφόρων αγγείων. Οι πρωτεΐνες του κωδικοποιούνται από αγγειοποιητίνη εδράζονται στο υγιές ενδοθήλιο της καρδιάς.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ :

Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπέρτασης (Ε.Ε.Υ.) δημοσίως τις παρακάτω οδηγίες.

1. Δεν υπάρχει καθαρή απόδειξη ότι η υπέρταση αυτή καθ’ αυτή συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης με COV-9. Συνεπώς τα υπερτασικά άτομα θα πρέπει να εφαρμόζουν τις ίδιες προφυλάξεις με τους ίδιας ηλικίας άτομα και τους εμφανίζοντας το ίδιο προφίλ συν-νοσηρότητας.
2. στους υπερτασικούς ασθενείς με μόλυνση COV-19 η θεραπεία με ACEI, αναστολέων υποδοχών AngII πρέπει να συνεχίζεται κανονικά κάτω από τις οδηγίες των θεράποντων ιατρών.
3. Δεν υπάρχει υπεροχή στην αποτελεσματικότητα θεραπείας με σκευάσματα (ACEIs – ARBS – AngII) σε μόλυνση από COV-19.
4. Σε ασθενείς με μόλυνση COV-19 και σοβαρή συμπτωματολογία τα φάρμακα τα οποία δρουν αναστέλλοντας το Σύστημα – Ρενίνης – Αγγειοτενάνης (ΣΡΑ) χρησιμοποιούνται και ρυθμίζονται σε εξατομικευμένη Βάση.
5. Μελλοντικές περαιτέρω έρευνες για την υπέρταση και χρήση αντιϋπερτασικών φαρμάκων στην πορεία και εξέλιξη της νόσησης από COV-19 θεωρείται απολύτως αναγκαία.

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

Ref.: - Ελλ. Ετ. Υπερτ.

• Mayo Clin.
• Βικιπαίδεια