ΕΡΥΘΡΑ (συνώνυμα German Measles – 3 Day Measles)

 

 

Μολυσματική ιδιαίτερα νόσος η οποία προκαλείται από ιό RNA, νόσος πολύ συχνή παλιότερα στην παιδική ηλικία πριν την εφαρμογή του αποτελεσματικού εμβολίου.

Κύριες εκδηλώσεις της νόσου είναι : α) Λεμφαδενοπάθεια (διόγκωση οπισθονωτιαίων, οπισθοτραχηλικών, οπισθοϊνιακών λεμφαδένων η οποία χαρακτηριστικά προηγείται της εμφάνισης του εξανθήματος. Οι ασθενείς μεταδίδουν τη νόσο (με αναπνευστικές εκκρίσεις), κατά την χωρίς συμπτώματα περίοδο, 10 ημέρες πριν από την εμφάνιση του εξανθήματος και 15 ημέρες μετά την εισβολή του εξανθήματος.

Το εξάνθημα που χαρακτηρίζει τη νόσο μοιάζει μακροσκοπικά με εκείνο της ιλαράς αλλά διαφέρει στην έκταση του (είναι λιγότερο) και λιγότερο έντονο.

Η αρχή του είναι στο πρόσωπο και λαιμό με γρήγορη επέκταση προς τον κορμό και τα άκρα.

Στην αρχική του εκδήλωση το εξάνθημα εμφανίζει άσπρης απόχρωσης χροιά κηλιδώδους μορφής και ερύθημα στο πρόσωπο.

Κατά την 2^η ημέρα εξέλιξής του το εξάνθημα γίνεται περισσότερο «οστρακιοειδές» με εμφάνιση ερύθημα κόκκινης χροιάς.

Σχηματισμός πετεχειών στη μαλθακή υπερώα (Forscheimer’s κηλίδες) που διαρκεί 3 – 5 ημέρες χαρακτηρίζει τη νόσο.

Το συνολικό εξάνθημα διαρκεί 3 ημέρες και εμφανίζεται σε ποσοστό 50% των λοιμώξεων.  

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ – ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Συνήθης η πορεία της νόσου είναι ελαφρά και εξελίσσεται ομαλά.

Δηλαδή μετά από 14 – 21 ημέρες επώαση, 1 – 5 ημέρες πρόδρομου σταδίου που χαρακτηρίζεται από μέτριο πυρετό, αδυναμία, αίσθημα κόπωσης, λεμφαδενοπάθεια εμφανίζεται (μπορεί να μην υπάρχει στα παιδιά) όπως και ερεθισμός, ρινοφάρυγγα,αρθραλγίες.

Ο πυρετός υποχωρεί μετά την 2^η ημέρα εμφάνισης του εξανθήματος.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΕΡΥΘΡΑΣ

Περιλαμβάνουν σπληνομεγαλία και γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια, παροδικής μορφής πολυαρθρίτιδα (αρθρίτιδα καρπού, γόνατος, ποδοκνημικής) μπορεί να εκδηλωθεί σε 5 ημέρες από την εμφάνιση του εξανθήματος (διαρκεί συνήθως 10 ημέρες).

Εγκεφαλίτιδα έχει σημειωθεί σε επιδημίες ερυθράς σε στρατώνες, με θανατηφόρα όχι συχνά ευτυχώς κατάληξη. Θρομβοπενική πορφύρα και μέση ωτίτιδα εκδηλώνονται σπάνια.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΡΥΘΡΑΣ

• Ø Με κλινική εικόνα και εκτίμηση.
• Ø Ορολογικές εξετάσεις (≥ 4 αύξηση των αντισωμάτων μεταξύ οξείας φάσης και φάσης ανάρρωσης 4 – 8 εβδομάδες).

ΕΠΕΙΔΗ Η ΕΡΥΘΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ ΑΝ ΣΥΜΒΕΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΣΟΒΑΡΕΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ ΣΤΟ ΕΜΒΡΥΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΔΙΝΟΝΤΑΙ ΩΡΙΣΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ.

ΕΡΥΘΡΑ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ

ΓΕΝΙΚΑ

• Σε ηλικία 19 ετών 85% των ατόμων έχουν φυσική ανοσία.
• Μεταδίδεται με σταγονίδια.
• Χρόνος μετάδοσης 7 μέρες πριν την κλινική εκδήλωση μέχρι και 5 μέρες μετά την εκδήλωση.
• Χρόνος επώασης 14 έως 21 μέρες.

ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

• - Σε αναλογία 3:1 εμφανίζει υποκλινική μορφή.
• - Εμφανίζει εξάνθημα, λεμφαδενίτιδα, αδιαθεσία, πυρετό.
• - Σπάνια Εγκεφαλίτιδα (1:6000), θρομβοκυττοπενική πορφύρα.
• - Διαδρομή νόσου 4 – 6 μέρες.

ΕΜΒΡΥΟ

O ιός περνά τον πλακούντα.

• Ø 20% συγγενής ερυθρά.
• Ø Παρουσία ιού στο 90% των παραγώγων κύησης από Τ.Ε.

• ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΣΤΟ Α΄ ΤΡΙΜΗΝΟ
• - Βαρίες βλάβες.
• - Στο 50% αυτόματη αποβολή.
• - Στα έμβρυα που γεννήθηκαν ζώντα 33% θνητότητα.
• - Χαμηλό βάρος γέννησης.
• - Βραδεία ανάπτυξη.
• - Καταράκτης, γλαύκωμα.
• - Καρδιακές ανωμαλίες.
• - Θρομβοκυττοπενία.
• - Ηπατοσπληνομεγαλία, ΐκτερος.
• - Αιμολυτική αναιμία.

• ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΣΤΟ Β΄ ΤΡΙΜΗΝΟ

Έως και 5 μήνα ή κύηση (84% υγιή έμβρυα).

• - Λιγότερο βαριές βλάβες
• - Κλασική τριάδα
• - Κώφωση
• - Καταράκτης
• - Ανοιχτός αρτηριακός πόρος
• - Ψυχοσωματική καθυστέρηση
• - Μικροκεφαλία
• - Πολλές φορές γέννησης υγιών εμβρύων εμφάνιση μετά πάροδο πολλών ετών προβλημάτων, κυρίως κώφωση.

• ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΣΤΟ Γ΄ ΤΡΙΜΗΝΟ
• - Δεν υπάρχουν γνωστές ανωμαλίες απότοκες ερυθράς.

Πιθανότητα 6 – 8% των παραπάνω βλαβών.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

• - Η κλινική εικόνα είναι υποβοηθητική.
• - Απομόνωση του ιού με ιστοκαλλιέργειες από τον ρινοφάρυγγά (εξαιρετικά δύσκολος).
• - Προσδιορισμός τίτλου IgG αντισωμάτων
  • o Τίτλος < 1:8 = ανοσία.

1^ο δείγμα αμέσως στην υποψία νόσησης.

2^ο δείγμα 14 μέρες μετά.

• o Απότομη αύξηση τίτλου = νόσηση

1^ο δείγμα ≥ με 1:8 επανάληψη σε 7 μέρες.

2^ο > 1:64 (4 αραιώσεις) = νόσηση.

• o Τίτλος > 1:16 = ανοσοποίηση σε 14 ημέρες

• - IgM ειδικά της ερυθράς αντισώματα….
  • o Αν υπάρχει υποψία ότι πέρασε αρκετός χρόνος από την νόσο.
• - Η ανίχνευση IgG αντισωμάτων επιβεβαιώνει την διάγνωση
  • o Θετικά για διάστημα 4 – 6 εβδομάδων από τη νόσηση.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ - ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΕΙΣ

• - Τα IgG αντισώματα περνούν τον πλακούντα.

Η συγκέντρωση τους αναμένεται η ίδια στη μητέρα και το έμβρυο.

ΝΕΟΓΝΟ

• - Προσδιορισμός IgG & IgM στη μητέρα και το έμβρυο.
  • o Αν τα IgM είναι αρνητικά.

Επανάληψη των ΙgG σε 3 μήνες.

Αύξηση τίτλου IgG = νόσηση νοεγνού

• o IgM θετικά = νόσηση νεογνού.

ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ

• - Η παθητική ανοσοποίηση με ανοσοσφαιρίνη δεν περιορίζει τον κίνδυνο προσβολής του εμβρύου.
• - Η ενεργητική ανοσοποίηση με εμβόλιο προφυλάσσει στο 95%, αντενδείκνυται σε κύηση.
• - Εμπύρετες καταστάσεις
• - Όταν προηγήθηκε μετάγγιση
• - Ταυτόχρονη παθητική ανοσοποίηση
  • o Αποφυγή κύησης (αντισύλληψη) 3 μήνες από τον εμβολιασμό.
• - Κίνδυνος πρόκλησης συγγενούς ερυθράς 5%.
• - Άτομα εμβολιασμένα δεν μεταδίδουν την πάθηση.
• - Ο θηλασμός επιτρέπεται μετά τον εμβολιασμό.
  • o Ο ιός απεκκρίνεται στο γάλα.
• - Το νεογνό νοσεί ελαφρά ή υποκλινικά.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

• - Καμία ουσιαστική θεραπεία.
• - Διακοπή στο Α΄ τρίμηνο.
• - Ενημέρωση γονέων στο Β΄ τρίμηνο έως και 5^ο μήνα.
• - Χορήγηση ανοσοσφαιρίνης στις έγκυες που δεν επιθυμούν τη διακοπή της εγκυμοσύνης.

ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΑΝΟΣΟΣΦΑΙΡΙΝΗΣ

• - Ειδική για την ερυθρά ανοσοσφαιρίνη
  • o Rubeuman Berna inj 30.000IU/5ml vial (Faran)

Δόση 20 – 40 mL (4 – 8 vial) i.m.

ΕΜΒΟΛΙΟ ΕΡΥΘΡΑΣ

• Ø Rubeaten Berna powd inj 1 dose vial (Faran)
• Ø Vaccin Rugeole Merieux powd inj 1 dose vial (Gerolimatos)

Δόση 1 Ι.Μ. Εφάπαξ.

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

Ref. : - Merck Man 18^th ed.

- Ερυθρά και Κύηση : doctor Vasiliadis