Γενικά Θέματα

Οζώδες ερύθημα (Ο.Ε.) (Erythema nodosum)

Υποδερματίτιδα και φλεγμονή υποδορίου λίπους που χαρακτηρίζεται από μαλακά οζίδια, μώλωπες που εδράζονται συνήθως στα κάτω άκρα, μηρούς, αντιβράχια. Περισσότερο κοινό στην Ευρώπη παρά στις Η.Π.Α. Το Ο.Ε. ονομάζεται και θλασίμορφο ερύθημα διότι μακροσκοπικά χρωματίζεται παράλληλα με τον μεταβολισμό των αιμορραγικών στοιχείων που περιέχει (αιμοσφαιρίνη – χολερυθρίνη – χολοπρασίνη). Τα οζίδια έχουν διάμετρο 1/8 – 1 ίντσα αλλά και μεγαλύτερα (4 ίντσες). Έτσι αρχικά εμφανίζονται ερυθρά την όψιν, κατόπιν σκοτεινόχρωμα και τέλος εκχυμωτικά. Οι αλλοιώσεις του Ο.Ε. υποχωρούν 8 εβδομάδες χωρίς να προκαλέσουν εξέλκωση. Συνοδά κλινικά στοιχεία Ο.Ε. είναι:

1Πυρετός

2Διόγκωση λεμφαδένων

3Αρθραλγίες - αρθρίτιδες

Αίτια Ο.Ε.

Μικροβιακές λοιμώξεις:

  • Στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα
  • Εντερίτιδα από yersinia
  • Ψιττάκωση
  • Λοίμωξη από πνευμονία Chlamydia
  • Πνευμονία από μυκόπλασμα
  • Λοίμωξη από μηνιγγιτιδόκοκκο
  • Γονόρροια
  • Σύφιλις
  • Αφροδισιακό λεμφοκοκκίωμα
  • Τουλαραιμία
  • Νόσος εξ ονύχων γαλής
  • Λέπρα
  • Φυματίωση
Λοιμώξεις από μύκητες:
  • Ιστοπλάσμωση
  • Κοκκιοδομάτωση
  • Βλαστομύκωση
  • Τριχόφυτον verrucosum
Λοίμωξη από ιούς:
  • Κυτταρομεγαλοϊοί
  • Ιός ηπατίτιδας Β
  • Ιός Ebstein - Barr
Φάρμακα:
  • Πενικιλλίνη
  • Αντισυλληπτικά φάρμακα
  • Άλατα χρυσού
  • Aspirin
  • Ameprazole
  • Βρωμιούχα σκευάσματα
Νόσοι:
  • Σαρκοείδωση
  • Λέμφωμα
  • Αγκυλοποιητική σπονδύλωση και αντιδραστική αρθρίτιδα (συνοδεύουν συνήθως φλεγμονώδεις νόσους εντέρου)
Διαφορική διάγνωση Ο.Ε.:
  • Δήγματα εντόμων
  • Εκχυμώσεις μετατραυματικές
  • Αγγειΐτιδες
  • Ν. Christian – Weber
  • Νεκρώσεις υποδορίου λίπους που συνοδεύουν τη παγκρεατίτιδα
Εργαστηριακά ευρήματα:
  • Αύξηση ΤΚΕ
  • Αύξηση CRP
  • Καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος – τίτλος αντιστρεπτολυσίνης
  • Δερμοαντίδραση Mantoux
  • Rx θώρακος (Σαρκοείδωση – Tbc)
Επακολουθεί βιοψία δέρματος που μπορεί να δώσει:

1Πρόωρο στάδιο: Φλεγμονής στοιχεία και αιμορραγία στο υποδόριο συνδετικό ιστό

2Όψιμο στάδιο: γιγαντοκύτταρα, σχηματισμός κοκκιωμάτων

Θεραπεία Ο.Ε.:
Η Ο.Ε. είναι νόσος αυτορυθμιζόμενη και χρειάζεται συμπτωματική θεραπεία. Τα οζίδια της Ο.Ε. εμφανίζονται κυρίως στους πρόσθιες επιφάνειες των κνημών και υποχωρούν από μόνα τους χωρίς να αφήσουν δερματικές βλάβες (ουλές – εξελκώσεις).

Συνιστώνται: αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs). Μόνο σε σοβαρές περιπτώσεις χρήση κορτικοειδών συστηματικά.

Dr Νίκος Καλλιακμάνης

Ref.: Harrison’s Merck Man 18th ed.

e-genius.gr ...intelligent web software