ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ (ΑΥ)

 

Η συχνότητα εμφάνισης της ΑΥ είναι δύσκολο να εκτιμηθεί (λανθασμένη διάγνωση – έλλειψη εργαστηριακών κριτηρίων). Θεωρείται σήμερα ότι «η διάγνωση αντιδραστική υπογλυκαιμία» πρέπει να αφορά τις περιπτώσεις εκείνες της υπογλυκαιμίας οι οποίες περιλαμβάνουν τα κριτήρια, τριάδα του Whipple.

Η διάγνωση «ιδιοπαθές μεταγευματικό σύνδρομο» να χρησιμοποιείται στις περιπτώσεις όπου δεν ανευρίσκεται ή δεν μετριέται το σάκχαρο αίματος.

Για επιβεβαίωση της διάγνωσης της ΑΥ συνιστάται η εκτίμηση της γλυκοζιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA_IC) η οποία θα αποδείξει ή την ύπαρξη σακχαρώδη Διαβήτη.

Σύμφωνα με το Αμερικάνικο Ινστιτούτο Υγείας, α) εμφάνιση μέτρησης σακχάρου κάτω του 70mg/dL (3,9mmol/L) τη στιγμή εμφάνισης των κλινικών συμπτωμάτων, β) η πλήρης εξαφάνιση των συμπτωμάτων μετά από χορήγηση υδατανθρακούχου γεύματος είναι απαραίτητα στοιχεία για την διάγνωση της ΑΥ.

Τα συμπτώματα αυτά εξαρτώνται, α) από την ενυδάτωση του οργανισμού του ατόμου, β) την ευαισθησία και δυνατότητα προσαρμογής του οργανισμού του στην μείωση του σακχάρου του αίματος του.

Τα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν ΑΥ αναγράφονταιστον πίνακα σαν (Υπογλυκαιμία – Νευροελλειπτικά).

Τα αίτια που προκαλούν ΑΥ δεν είναι απολύτος γνωστά και αποτελούν ακόμα πεδίο επιστημονικής διαμάχης.

Μερίδα ερευνητών υποστηρίζει ότι μερικά άτομα είναι «περισσότερο ευαίσθητα» στην εκκρινόμενη φυσιολογική μετά το ερέθισμα της υπογλυκαιμίας ορμόνη επινεφρίνη και έτσι προκαλείταιη υπογλυκαιμία. Άλλοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ανεπάρκειες στην έκκριση της ορμόνης γλυκαγόνης (εκκρίνεται για την αύξηση των χαμηλών τιμών σακχάρου αίματος) οδηγούν στην εμφάνιση της αντιδραστικής υπογλυκαιμίας.

Επίσης, οι εγχειρήσεις στομάχου, η μη ανοχή στη φρουκτόζη προκαλούν ΑΥ ενώ λιγότερα συχνά αίτια όπως διαταραχές στην myo-inositolκαι D-choro-inositolμπορεί να προκαλέσουν ΑΥ.

ΙΝΟΣΙΤΟΛΗ : Συστατικό φυτικών ινών περιέχει 9 ιδιοισομερή με το σημαντικό να ανήκει στο σύμπλεγμα Βιτ.Β την myo-inositolκαι D-choro-inositol.

Η αντιδραστική μεταγευματική υπογλυκαιμία ξεχωρίζει :

α) ΣΕ ΤΡΟΦΙΚΗ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ

Σαν αποτέλεσμα του συνδρόμου Dumpingποσοστό εμφάνισης ≈ 15% στα άτομα με χειρουργηθέντα στόμαχο.

β) ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ

Παρατηρείται επί υποθυρεοειδισμό.

γ) ΓΑΣΤΡΙΤΙΔΑ απο ελικοβακτηρίδιο του πηλωρού (E. Pylori).

Μελέτες έχουν αποδείξει ότι η παρουσία του Ε. Pyloriσυμμετέχει στην εμφάνιση της υπογλυκαιμίας.

δ) ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΕΝΖΥΜΩΝ

Κληρονομική μη ανοχή της φρουκτόζης – γαλακτοζαιμία – ευαισθησία προς την λευκίνη : ασθένεια παιδιών).

ε) ΑΡΓΟΠΟΡΗΜΕΝΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ, η οποία χαρακτηρίζει τον «ΠΡΟΔΙΑΒΗΤΗ» και προκαλείται από αργοπορημένη έκκριση ινσουλίνης από τα Β΄κύτταρα του παργκρέατος (αρχική φυσικολογική υπογλυκαιμία κατά την εκτέλεση καμπύλης σακχάρου).

Έτσι ο όρος ιδιοπαθής αντιδραστική υπογλυκαιμία δεν χρησιμοποιείται πλέον και τούτο διότι οι διαγνωστικές εξετάσεις που διαθέτουμε σήμερα, ανευρίσκουν το αίτιο της υπογλυκαιμίας.

Ο έλεγχος την ύπαρξης «αληθινής υπογλυκαιμίας» περιλαμβάνει :

α) Καμπύλη σακχάρου – δοκιμασία ανοχής γλυκόζης από το στόμα.

β) Το Test του πρωϊνού (Breakfast Test).

γ) Δοκιμασία νηστείας σε νοσηλευμένο άρρωστο.

Υπογλυκαιμικό Breakfasttest

Προηγείται νηστεία απόλυτη από την προηγούμενη βραδιά της εξέτασεις και το πρωϊ της εξέτασης καταναλώνονται άφθονοι υδατάνθρακες (800γρ. ψωμί – 10γρ βούτυρο, ζαμπόν 80mL, 10γρ ζάχαρη, 25γρ σκόνης καφέ, γάλα 80mL.

Η δοκιμασία αυτή υπερτερεί του testανοχής γλυκόζης (glycosetolerancetest) το οποίο μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες υπογλυκαιμίας (ιδρώτας, λιποθυμία).

Δοκιμασία νηστείας

Το υπό εξέταση άτομο κάνει εισαγωγή στο Νοσοκομείο όπου υποβάλλεται σε νηστεία 24ωρο με παράλληλη μέτρηση σακχάρου αίματος και ινσουλίνης.

Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΣΥΝΗΘΩΣ ΠΡΟΚΑΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΜΕ ΕΚΕΙΝΗ ΤΟΥ ΣΔ2 ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΥ

Για την αντιμετώπιση της ΑΥ προτείνονται τα παρακάτω :

• Πρόσληψη μικρών γευμάτων κάθε 3 ώρες.
• Αποφυγή, περιορισμός σακχαραχών τροφών.
• Λογική όχι εξαντλητική σωματική άσκηση (προκαλεί αύξηση κατανάλωσης σακχάρων, ελάττωση υπέρμετρου έκκρισης ινσουλίνης).
• Κατανάλωση ποικιλίας τροφών (κρέας, πουλερικά, πρωτεḯνες φυσικής προέλευσης (φρούτα, λαχανικά, προϊόντα γάλακτος).
• Επίσης κατανάλωση τροφών με παρουσία ινών.
• Μικρά, συχνά, ελεγχόμενα σε θερμίδες γεύματα.
• Φυσιολογική άσκηση σώματος.
• Διακοπή καπνίσματος.
• Ρύθμιση σωματικού βάρους.
• Συνεργασία – παρακολούθηση ιατρική.
• Έλεγχος για εξακρίβωση φυσιολογικών τιμών σακχάρου.

Χαμηλή περιεκτικότητας υδατανθράκων δίαιτα και μικρά συχνά γεύματα στα μέσα του πρωϊνού και του απογεύματος είναι η πρώτη γραμμή θεραπείας για την αντιμετώπιση της ΑΥ.

Με την κατάλληλη σύνθεση των τροφών η πτώση του σακχάρου αίματος προλαμβάνεται.

Γενικά το άτομο που εμφανίζει ΑΥ πρέπει να αποφεύγει την κατανάλωση ταχέως απορροφημένων σακχάρων και πόση ποτών πλούσιων σε σουκρόζη, γλυκόζη.

Επίσης απαγορεύεται ταυτόχρονη κατανάλωση ποτών σακχαρούχων και αλκοόλ και ειδικά στη νηστεία.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η Αντιδραστική Υπογλυκαιμία αποτελεί εργαστηριακό εύρημα (χαμηλό σάκχαρο αίματος) και αποτελεί σύμπτωμα υποκείμενης νόσου.

Επίσης η αντιδραστική υπογλυκαιμία (ΑΥ) δεν είναι το ίδιο με την υπογλυκαιμία του ΣΔ. Έχουν τελείως διαφορετική αντιμετώπιση. Η αντιδραστική υπογλυκαιμία προκαλείται από υπάρχουσα ευαισθησία του ατόμου, αντίθετα με την υπογλυκαιμία του ΣΔ2 που προκαλείται από αντίσταση στην ινσουλίνη.

ΑΥ αντιμετωπίζεται με :

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

Ref.: - Merck Man 18^th ed.

-       Βικιπαίδεια