Αλγόριθμος για διερεύνηση χρόνιου βήχα
ACEI: Angiotensin converting enzyme inhibitor = αναστολέας μετατρεπτικού ενζύμου αγγειοτασίνης
BαΕ: Barium esophagography = οισοφαγογραφία με βάριο
GEPD: Gastroesophageal reflux disease = γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
HRCT: High resolution computed tomography = αξονική τομογραφία υψηλής ευκρίνειας
HX: Ιστορικό αρρώστου
PE: Physical examination = φυσική εξέταση που περιλαμβάνει καταρροή ρινική, χρόνιο βήχα, ενοχλήσεις, γαργάλισμα στο λαιμό
PNDS: Postnaval drip syndrome
Διευκρινίσεις αλγόριθμου χρόνιου βήχα
Ιστορικό ασθενούς: Όπως πάντα αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο, το υπόστρωμα της τελικής διάγνωσης. Σημαντικά ερωτήματα για την διερεύνηση του χρόνιου βήχα είναι:1.Ο βήχας είναι οξύς ή χρόνιος;
2.Τα συμπτώματα τα αρχικά έδειχναν λοίμωξη του αναπνευστικού;
3.Ο βήχας είναι εποχιακός, συνοδεύεται από συρίττουσα αναπνοή;
4.Ο βήχας συνοδεύεται από συμπτώματα ρινικής καταρροής, αίσθημα ερεθισμού «προκάκια» στο λαιμό ή έχει στοιχεία γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης;
5.Συνοδεύεται με πυρετό, παραγωγή πτυέλων; Αν υπάρχει απόχρεμψη, στοιχεία απόχρεμψης (χρώμα, συχνότητα).
6.Υπάρχουν συνοδές νόσοι ή επικίνδυνοι παράγοντες στο άτομο (κάπνισμα - μόλυνση περιβάλλοντος – HIV – φύση εργασίας).
7.Στη θεραπευτική αγωγή του ατόμου με βήχα μήπως περιέχεται ACE-inhbitor;
Παρατηρήσεις – σχόλια
Αν ο βήχας προκαλείται από εκκρίσεις ανωτέρας αναπνευστικής οδού (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση – μεταρινικό καταρροϊκό σύνδρομο – Post nasal drip syndrome) το αίτιο του χρόνιου βήχα δύσκολα βρίσκεται. Στις ιογενείς λοιμώξεις (βρογχίτιδες) ή φλεγμονή των αεροφόρων οδών, μετά την ίαση, προκαλεί παράταση του βήχα και εβδομάδες μετά.
Ο βήχας μπορεί να αποτελεί το πρώτο σύμπτωμα κοκκύτη (ειδικός «χαρακτήρας» του βήχα) όπως και του άσθματος (χωρίς παρουσία δύσπνοιας).Το βρογχογενές καρκίνωμα, που διηθεί το διηθούν τοίχωμα αεραγωγών, όπως και το «καρκινοειδές», συνοδεύονται από βήχα.
Η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια εμφανίζει βήχα σαν αποτέλεσμα περιβρογχικού οιδήματος, στάσης.5-20% των ατόμων που λαμβάνουν ACE-inhibitors εμφανίζουν βήχα. Αποδίδεται στην άθροιση βραδυκινίνης ή ουσίας Ρ.
Γενικά βήχας που διαρκεί 3 εβδομάδες σε καπνιστή, θέτει υπόνοια χρόνιας αποφρακτικής νόσου πνευμόνων ή βρογχογενούς καρκινώματος. Σε μη καπνιστές, συχνότερη διάγνωση είναι άσθμα, γαστροοισοφαγική παλινδρόμη, «μεταρινικό καταρροϊκό σύνδρομο».Σπάνια αίτιο χρόνιου βήχα είναι η ηωσινοφιλική βρογχίτιδα.
