Υποθυρεοειδισμός (ΥΘΣ)

Αιτιολογία

1.Πρωτοπαθής Υποθυρεοειδισμός (δυσλειτουργία του θυρεοειδή αδένα): Αποτελεί το 90% των περιπτώσεων υποθυρεοειδισμού και οφείλεται.

• Θυρεοειδίτιδα Hashimoto (χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα): Η πιο συχνή αιτία ΥΘΣ σε άτομα άνω των 8 ετών.
• Προηγηθείσα θεραπεία υπερθυρεοειδισμού (θεραπεία με χορήγηση 131Ι - ολική ή υφολική χειρουργική εκτομή θυρεοειδούς αδένος)
• Υποξεία θυρεοειδίτιδα (de Quervain’s – Giant cell – Granulomatous thyroiditis). Οξεία φλεγμονή του θυρεοειδούς αδένα προφανώς από ιό.

  Συμπτώματα:

  πυρετός, τοπικό άλγος, αρχικά υπερθυρεοειδισμός. Ιστορικό πρόσφατης ιογενούς προσβολής ανώτερου αναπνευστικού συστήματος.
• Ακτινοβολία θεραπευτική για καρκίνο του λάρυγγα ή λέμφωμα Hodgkin’s (νόσος Hodgkin). Η εμφάνιση ΥΘΣ μετά από χορήγηση ακτινοβολίας είναι μεγάλη και η λειτουργία του θυρεοειδή αδένα πρέπει να ελέγχεται κάθε 6-12 μήνες μετά την ακτινοβολία.
• Ανεπάρκεια πρόσληψης ιωδίου ή υπερβολική πρόσληψη.
• Φάρμακα:

  1. Λίθιο (εμποδίζει την έκκριση θυροξίνης από τον αδένα),

  2. Αμιοδαρόνη που περιέχει μεγάλη ποσότητα ιωδίου, προκαλεί ΥΘΣ σε ποσοστό 8% των ασθενών. Χαρακτηριστικά το Τ4 είναι φυσιολογικό ή μικρότερο της φυσιολογικής τιμής, η TSH είναι αυξημένη (συνήθως από 20 mg/dL). 17% των ατόμων που λαμβάνουν το φάρμακο εμφανίζουν μικρότερες αυξήσεις της TSH, αλλά παραμένουν ασυμπτωματικοί. Μικρές χορηγούμενες δόσεις αμιοδαρόνης προκαλούν σε μικρότερο ποσοστό ΥΘΣ. Στους καρδιαγγειακούς ασθενείς με εκδηλούμενα συμπτώματα ΥΘΣ η θεραπεία με χορήγηση Τ4 είναι δραστική. Η ΥΘΣ υποχωρεί μετά από μήνες από την διακοπή της χορήγησης του φαρμάκου.

  3. Επίσης τα para-aminosalicylic acid – phenylbutazone, thiourea ενοχοποιούνται για ΥΘΣ.

• Συγγενής ΥΘΣ (1:400 γεννήσεις)
• Παρατεταμένη θεραπεία με ιωδιούχα σκευάσματα προκαλεί ΥΘΣ.

2.Δευτεροπαθής ΥΘΣ

• Δυσλειτουργία υπόφυσης
• Νέκρωση υπόφυσης μετά τοκετό
• Νεοπλασίες
• Διηθητικές νόσοι

3.Τεταρτοπαθής ΥΘΣ: παθήσεις υποθαλάμου (κοκκίωμα - νεοπλασίες, ακτινοβολίες που προκαλούν ανεπάρκεια TRH)

4.Ιστική αντίσταση στις θυρεοειδικές ορμόνες (σπάνια)

5.Εμφανής ΥΘΣ εμφανίζεται στο 1,5-2% των γυναικών και στο 0,2% των ανδρών. Η συχνότητα αυτή αυξάνει με την ηλικία. Σε άτομα πλέον των 60 ετών το 6% των γυναικών και το 2,5% των ανδρών έχουν TSH επίπεδα μεγαλύτερα του διπλάσιου από τις υψηλότερες φυσιολογικές τιμές.