ΜΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ ΚΑΙ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ

               

Η μόλυνση της ατμόσφαιρας αποτελεί την μάστιγα της εποχής μας και μας αφορά όλους γιατί συνεχώς βαίνει αυξανόμενη ,αυτό αποδεικνύεται από στατιστικά στοιχεία όπου το έτος 2019  αφορούσαν το 99% του παγκόσμιου πληθυσμού το οποίο έζησε σε μολυσμένη ατμόσφαιρα με εμφάνιση 4,2 εκατομμύρια θανάτων,  με αναλογία 37% ισχαιμική καρδιοπάθεια και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ενώ το 23% εμφάνισε αναπνευστική πνευμονοπάθεια ή ΧΑΠ (χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια) όπως και λοιμώξεις των πνευμόνων και ποσοστό 11% εμφάνισε νεοπλασίες αναπνευστικού συστήματος.

Ο ορισμός της μόλυνσης Ατμοσφαιρικής ρύπανσης σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό υγείας είναι η ύπαρξη στην ατμόσφαιρα ουσιών για τέτοιο χρονικό διάστημα και σε τέτοια συγκέντρωση ώστε να προκαλούνται δυσμενείς επιπτώσεις στον άνθρωπο, στα φυτά και υλικές κατασκευές οι οποίες αναπτύσσονται σε συνθήκες θερμοκρασιακής αναστροφής.

                                           ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Η επίδραση που έχει το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε επιδρά επίσης και στην εμφάνιση νοσημάτων.

Γνώση από τα από τα παλιά χρόνια ο πατέρας της ιατρικής επιστήμης Ιπποκράτης αναφέρεται στη ρύπανση του περιβάλλοντος στο έργο του “ Περί αέρων , υδάτων, τόπων”. Εκεί αναφέρει ότι το κλίμα επηρεάζει την υγεία του κάθε ατόμου.

Σήμερα η ληψη επαγγελματικού ιστορικού αποτελεί ουσιώδη βαθμίδα διάγνωσης και αφορά τα “επαγγελματικά” νοσήματα π χ αναφέρεται

• πρώτον η πνευμονοκονίαση των ανθρακωρύχων
• δεύτερον η αμιάντωση (καλοήθης πνευμονική μορφή ασθένειας).
• τρίτον ενδημική βρογχοκήλη (διόγκωση θυρεοειδή αδένα) σε περιοχές που υπάρχει έλλειψη ιωδίου
• τέταρτον η φυματίωση

Η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι το κυριότερο πρόβλημα της εποχής μας και  από τον ανθρώπινο παράγοντα προκαλείται Πρώτον από την βιομηχανία 50%  δεύτερον από το κύκλωμα μεταφορών (επίγειες, θαλάσσιες)  35%, τρίτον  από τα νοικοκυριά 15%. Τα σωματίδια που παράγονται κατά τη χρήση χημικών ενώσεων αποτελούν πολύ σημαντικό ρυπογόνο παράγοντα της εποχής μας και ξεχωρίζουν ανάλογα με τη μορφολογία τους και την αεροδυναμική τους διάμετρο (από 2,30 μm μέχρι 10 μm). 

Η μόλυνση της ατμόσφαιρας επιτελείται από ΟΞΕΙΔΙΑ ( θείου, αζώτου, άνθρακα) και από αιθάλη (άκαυστος άνθρακας σε αέρια μορφή, μείγμα αέρα).

Ειδικά τα οξείδια του αζώτου προκαλούν το ΦΩΤΟΧΗΜΙΚΟ ΝΕΦΟΣ που απαντάται κυρίως στις μεγάλες πόλεις, αλλά και το ΝΕΦΟΣ ΚΑΠΝΟΜΙΧΛΗΣ που είναι μεγάλη συγκέντρωση ρύπων ( μονοξείδιο άνθρακα, διοξείδιο του θείου, αιωρούμενα σωματίδια) με συνδυασμό υγρασίας και χαμηλής θερμοκρασίας.

Τα αιωρούμενα σωματίδια στερεάς ή υγρής μορφής είναι σκόνη, καπνός και διάφορα μέταλλα.

Τελευταία αναφέρθηκαν ότι τα πλαστικά σωματίδια συμμετέχουν ενεργά στη μόλυνση του περιβάλλοντος.

Σήμερα ζούμε σε έναν πλαστικό αιώνα και η παγκόσμια παραγωγή πλαστικών θα διπλασιαστεί το έτος 2040.

Τα σωματίδια των πλαστικών είναι πανταχού παρόντα στο σώμα του ανθρώπου. Πύλες για την είσοδο των πλαστικών σωματιδίων στον οργανισμό του ανθρώπου αποτελούν:

• το αναπνευστικό σύστημα δια της εισπνοής
• το γαστρεντερικό σύστημα κατανάλωση τροφίμων συσκευασίες υγρών
• το δέρμα
• το καρδιαγγειακό σύστημα

Οι ηλικίες οι οποίες εμφανίζουν άμεσα προβλήματα από τη μόλυνση των μικροσωματιδίων είναι οι άνθρωποι της μεγάλης ηλικίας όπως και η παιδική ηλικία. Στατιστικά στοιχεία για τα σωματίδια τα οποία προέρχονται από τη χρήση πλαστικών υλικών είναι εντυπωσιακά έτσι 6 κιλά σκόνης που προέρχεται από ίνες μικροπλαστικων συσσωρεύονται κάθε χρόνο σε ένα σπίτι. Ποσοστά 15 έως 30% των μικρών πλαστικών στους ωκεανούς είναι πρωτογενή μικροπλαστικα (πλαστικά μικροσωματίδια σχεδιασμένα για Εμπορική χρήση όπως συνθετικά ρούχα ελαστικά αυτοκινήτων προϊόντα προσωπικής φροντίδας κρέμες απολέπισης).

 Επίσης 5 γραμμάρια μικροπλαστικων καταναλώνει κάθε άτομο την εβδομάδα που ισούνται με την σύνθεση μιας πιστωτικής κάρτας. Πάνω από 3 εκατομμύρια μικροπλαστικά σωματίδια όπως και τρισεκατομμύρια πλαστικά νανοσωματίδια καταπίνουν κάθε μέρα τα βρέφη τα οποία τρέφονται με μπιμπερό.

10 φορές υψηλότερα επίπεδα μικροπλαστικών έχουν ανιχνευθεί στα κόπρανα των βρεφών συγκριτικά με τα κόπρανα των ενηλίκων. Επίσης μικροπλαστικά σωματίδια έχουν ανιχνευτεί στον πλακούντα των ανθρώπινων εμβρύων στη μητρική πλευρά αλλά και στην εμβρυική πλευρά του πλακούντα. Η  προέλευση αυτών οφείλεται στην κατανάλωση συσκευασμένων τροφίμων, βρεφικών τροφών, καλλυντικών και προϊόντων προσωπικής φροντίδας της  εγκύου γυναικός.

Σύσταση αυτών είναι  κυρίως το πολυαιθυλένιο που αποτελεί το πιο κοινό θερμοπλαστικό υλικό. Σοκαριστικό στοιχείο υπήρξε η ανίχνευση μικροπλαστικών μορίων στο μητρικό γάλα. Δεν πρέπει να καταργηθεί ο μητρικός θηλασμός αλλά συνιστάται αποφυγή από την έγκυο γυναίκα πλαστικών συσκευασιών καλλυντικών ,οδοντόκρεμες ,ρούχα που έχουν κατασκευαστεί από συνθετικές ίνες.

Τα χημικά περιεχόμενα των μικροπλαστικων θα μπορούσαν να διαταράξουν τη δημιουργία και εξέλιξη του ανοσοποιητικού συστήματος του εμβρύου.

Θεωρείται ότι η κατάποση μικροπλαστικών μπορεί να συμβάλει στο θάνατο των κυττάρων στον ανθρώπινο οργανισμό στη βλάβη των τοιχωμάτων των κυττάρων και στην εμφάνιση αλλεργικών αντιδράσεων αλλά πιθανότατα και στη δημιουργία και εξέλιξη της αθηροσκλήρωσης

Επίσης η επαφή έκθεση σε μικροπλαστικα μπορεί να διαταράξει την μικροβιοκοινότητα του εντέρου, επίσης να προκαλέσει φλεγμονή και μείωση παραγωγής του σπέρματος στους άντρες, μείωση της τεστοστερόνης, όπως και αρνητική επίδραση στις διαδικασίες της μάθησης και της μνήμης. Σημειώνεται επίσης η ανεύρεση των μικροπλαστικών σωματιδίων σε όλες τις περιοχές των πνευμόνων του ανθρώπου και μάλιστα στις κατώτερες περιοχές του πνευμονικού παρεγχύματος οι οποίες ανατομικά  εμφανίζουν φυσιολογική στενότητα.

                                                                                                              Dr Νίκος Καλλιακμάνης

Βιβλιογραφία:

Merck Manual

Βικιπαίδεια

¨Όλγα Καλατζή “Πιθανοί Κίνδυνοι Υγείας”

Θ.Τσόλη “Περιβάλλον -Υγεία”- Ένθετο Βήματος