ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ (CHECK-UP)
Πολλές φορές άνθρωποι έρχονται στα εργαστήρια του Νοσοκομείου, με ένα παραπεμπτικό που περιέχει εντολές εργαστηριακού – μικροβιολογικού ελέγχου. Πάρα πολλές φορές οι εξετάσεις δεν μπορεί να γίνουν γιατί λείπει η κατάλληλη προετοιμασία (δίαιτα, ωράριο) που προηγείται στις περισσότερες μικροβιολογικές εξετάσεις.
Ο παρακάτω πίνακας παρέχει τέτοιες πληροφορίες που αποσκοπούν στην ενημέρωση του ατόμου που θα εξετάσει το αίμα του ή άλλα βιολογικά υγρά (ούρα, σπέρμα) – προσδιορισμός ορμονών.
ΑΠΟΛΙΠΡΩΤΕΪΝΕΣ : Πρωτεΐνες οι οποίες βρίσκονται στο εξωτερικό περίβλημα των πρωτεϊνών. Διακρίνονται στις APOAI – APOAII – APOAIV. Λειτουργίες APOAII και APOAIV δεν είναι πλήρως κατανοητές. Οι απολιπρωτεΐνες είναι απαραίτητες για την μεταφορά λιποπρωτεϊνών και τον μεταβολισμό τους. Η λιποπρωτεΐνη ΑΙ αποτελεί την κύρια πρωτεΐνη των λιποπρωτεϊνών υψηλής πυκνότητας (HDL) και απολιπρωτεΐνη Β είναι το κύριο συστατικό των λιποπρωτεϊνών χαμηλής πυκνότητας (VLDL-LDL). Οι APOB-A1 σχετίζονται με την βαρύτητα και βαθμό αθηροσκλήρηνσης και στένωσης των στεφανιαίων αγγείων.
Για τον περιορισμό της προηγείται νηστεία 12 ωρών πριν από την αιμοληψία |
ΑΜΜΩΝΙΑ : Παράγεται κυρίως στο έντερο από τη δράση μικροβίων στα μεταβολικά προϊόντα των πρωτεϊνών του οργανισμού. Ουσία τοξική για το Κ.Ν.Σ. του ανθρώπου. Σε ηπατοπάθειες – σε αιμορραγίες του γαστρεντερικού συστήματος αυξάνει η αμμωνία λόγω μεταβολισμού των πρωτεϊνών του αίματος από μικρόβια εντέρου. Η μη ρύθμιση της αμμωνίας προκαλεί εγκεφαλοπάθεια.
Προσδιορισμός εντός 20΄ από αιμοληψία Και φυγοκέντριση σε ψυχόμενη φυγόκεντρο |
ΓΛΥΚΑΓΟΝΗ : Ορμόνη (πρωτεΐνη που αποτελείται από 2 αμινοξέα) που παράγεται από τα Α κύτταρα του παγκρέατος, συμμετέχει στην ρύθμιση του σακχάρου αίματος με ρόλο αντίθετο της ινσουλίνης (υπεργλυκαιμική δράση). Πρωτεϊνούχα γεύματα και χαμηλές συγκεντρώσεις ινσουλίνης στο πλάσμα διεγείρουν την έκκριση γλυκαγόνης.
Νηστεία προηγείται 12 ωρών πριν από την αιμοληψία |
Χρήσιμες Οδηγίες
Οι πληροφορίες που ακολουθούν αναφέρονται στις πιο κοινές εξετάσεις ενός εργαστηριακού ελέγχου.
Για τις Βιοχημικές εξετάσεις
ΑΘΗΡΩΜΑΤΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ: Νηστεία για 12 ώρες πριν την αιμοληψία. ΣΙΔΗΡΟΣ (Fe): Νηστεία για 12 ώρες πριν την αιμοληψία. |
ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ (TG): Νηστεία για 12 ώρες πριν την αιμοληψία. Απαγορεύεται η χρήση αλκοολούχων ποτών για 72 ώρες. |
++ΟΥΡΙΑ: Δείκτης σπειραματικής λειτουργίας των νεφρών. Κύριο προϊόν του κατεβολισμού πρωτεϊνών. Ποσοστό 90% αποβάλλεται κάθε μέρα από τους νεφρούς, 10% από δέρμα – γαστρεντερικό σωλήνα. Συνδυάζεται η μέτρηση αυτής με παράλληλη μέτρηση κρεατινίνης. Η μέτρηση της ουρίας των ούρων (Φ.Τ. 30γρ/ημερησίως) χρησιμοποιείται πολλές φορές και αυτό διότι η ουρία αίματος επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες (αναιμία – αφίδρωση).
ΟΥΡΙΚΟ ΟΞΥ: Κύριο προϊόν του καταβολισμού των πυρήνων. 70% αποβάλλεται από νεφρά, υπόλοιπο από το έντερο. Νηστεία 8 ωρών πριν από την αιμοληψία. Αποφυγή λιπαρών φαγητών για 12 ώρες πριν.
Για τις Ορμονολογικές εξετάσεις
ΑΔΡΕΝΑΛΙΝΗ ΠΛΑΣΜΑΤΟΣ: Νηστεία και απαγόρευση του καπνίσματος για 4 ώρες πριν την αιμοληψία. |
ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ (INS): Νηστεία για 8 ώρες πριν την αιμοληψία. Η αιμοληψία πραγματοποιείται πρωινές ώρες. |
Για τις Ουρολογικές εξετάσεις
17 OHCS: Δεν ενδείκνυται η λήψη αντιβιοτικών. |
ΚΑΤΕΧΟΛΑΜΙΝΕΣ 24ΩΡΟΥ: Δεν ενδείκνυται η λήψη των ακολούθων για διάστημα 3 ημερών πριν την εξέταση: Υπερτασικά σκευάσματα, Κάπνισμα, Αλκοολούχα ποτά & Ξηροί καρποί, Γλυκίσματα, Τυροκομικά προϊόντα, Εσπεριδοειδή & Μπανάνες, Αναψυκτικά και όλα τα προϊόντα που περιέχουν καφεΐνη. |
Για το Σπερμοδιάγραμμα
Η συλλογή του δείγματος γίνεται μετά από αποχή 1-3 ημερών με αυνανισμό χρησιμοποιώντας πλαστικό δοχείο (ουροσυλλέκτη) με ευρύ στόμιο (συλλέγεται όλο το υλικό). Εναλλακτικά η συλλογή μπορεί να γίνει μετά από σεξουαλική επαφή με τη χρήση ειδικών προφυλακτικών. Τα κοινά προφυλακτικά πρέπει να αποφεύγονται, όπως και η διακεκομμένη συνουσία λόγω πιθανότητας απώλειας του πρώτου τμήματος του σπέρματος.
Το δείγμα πρέπει να φθάσει στο εργαστήριο εντός 45 λεπτών από την συλλογή. Αποφυγή ακραίων τιμών θερμοκρασίας (κάτω των 10c και άνω των 30c) κατά την μεταφορά στο εργαστήριο.
Για την αρχική εκτίμηση απαιτούνται τουλάχιστον 2 δείγματα που λαμβάνονται σε διάστημα όχι μικρότερο των 7 ημερών και όχι μεγαλύτερο των 3 μηνών (οδηγία Π.Ο.Υ).
Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ
Ref.: - Βιοχημ. – Σπανός
- Βικιπαιδεια