ΠΤΑΡΝΙΣΜΑ

Το πτάρνισμα είναι ξαφνικό, δυνατό, ακούσιο ξέσπασμα, δίοδος αέρα μέσα από τη μύτη και το στόμα.

Το πτάρνισμα αποτελεί φυσιολογικό αντανακλαστικό του ανθρώπου, το οποίο ενεργοποιείται όταν ο ρινικός βλεννογόνος έρχεται σε επαφή με ξένα σώματα - εκκρίσεις από φλεγμονές (ιώσεις) του ανωτέρου αναπνευστικού συστήματος - ερεθιστικές ουσίες (σκόνη - τρίχωμα ζώων - πιπέρι - αρώματα τεχνητά - γύρη από άνθη, πεύκα).

Εισπνοή αερολυμάτων (sprays), που περιέχουν κορτιζόνη.

• Αλλεργική ρινίτιδα.

• Αγγειοκινητική ρινίτιδα.

ΑΓΓΕΙΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΡΙΝΙΤΙΔΑ (Α.Ρ.)

Η Α.Ρ., δεν προκαλείται από λοίμωξη ή αλλεργία. Ακριβή αίτια δεν υπάρχουν.

Η Α.Ρ. ενεργοποιείται, από ξηρότητα ατμόσφαιρας, μόλυνση ατμόσφαιρας, ερεθιστικές τροφές-καρυκεύματα, αλκοόλη, δυνατές συναισθηματικές φορτίσεις, φάρμακα.

Διάγνωση : Εκτέλεση δερματικών «tests» για έλεγχο αλλεργίας - εξετάσεις αίματος (αριθμός ηωσινοφίλων - ανοσοσφαιρίνη Ε).

Η λεπτομερής κλινική εξέταση και λήψη ιστορικού είναι απαραίτητες όπως και η υποβολή ορισμένων ερωτήσεων όπως :

• Ποια εποχή του έτους προκαλείται το πιο συχνό πτάρνισμα;

• Πότε το πτάρνισμα αρχίζει;

• Πόσο διαρκούν αυτά τα «επεισόδια» πταρνίσματος;

• Υπάρχει ιστορικό αλλεργικού υποστρώματος;

• Επισκέπτεστε την ύπαιθρο συχνά (κάνετε συχνά εκδομές);

• Έxετε οικιακά ζώα;

• Τι έχετε κάνει ως τώρα για να θεραπεύσετε το πτάρνισμα;

• Έχετε άλλα συμπτώματα που εμφανίζονται, συνοδεύουν το πτάρνισμα;

Όχι, συχνή αιτία πταρνίσματος αποτελεί και η επαφή με ο φώς του ήλιου ή και άμεση παρατήρηση του ήλιου.

Το φαινόμενο αυτό αποδίδεται σε ήλιο - οφθαλμικό (φώτο-νευρικό) αντανακλαστικό και στερείται παθολογικής σημασίας.

Οι περισσότεροι όμως λαοί με τα λαϊκά έθιμά τους και δοξασίες, θεωρούν το πτάρνισμα σαν κακό προγνωστικό σημείο υγείας και «απαντούν» στο πτάρνισμα ευχόμενοι «εις υγείαν» - «στην υγειά σου» - «όλο υγεία».

«Με τις υγείες σου» «Salud» «Gesundhelt» «Sto lat»   «A' vos souhaits» «Terveydeski» «Norac» «Labriut» (Bless you) «Bless you»

στην Ελληνική γλώσσα στην Ισπανική γλώσσα στη Γερμανική γλώσσα στη Πολωνική γλώσσα (ευχή 100 χρονών υγείας) στη Γαλλική γλώσσα στη Φιλανδική γλώσσα στη Ρουμανική γλώσσα στην Εβραϊκή γλώσσα στην Αγγλική γλώσσα

Οι δοξασίες αυτές ενισχύονται από διάφορες παρατηρήσεις (π.χ. στην Ινδία ψυχίατροι θεωρούν την μη ικανότητα πταρνίσματος σαν δείγμα συμπτωμάτων σχιζοφρένειας ή σοβαρής κατάθλιψης).

Μέρος της δοξασίας και των λαϊκών μύθων αποτελεί και η «κλασσική» και συνηθισμένη χειρονομία της τοποθέτησης της παλάμης του χεριού στο στόμα όταν γίνεται το πτάρνισμα. Οι δοξασίες λένε ότι, έτσι αποφεύγεται «απώλεια ψυχής» και προφανώς η όλη κίνηση της τοποθέτησης του χεριού μπροστά στο στόμα όταν πταρνιζόμαστε δεν είναι μόνο δείγμα ευγένειας.

Επίσης, ασθενείς που διάγουν ανάρρωση από εγκεφαλικό αγγειακό επεισόδιο, στερούνται δυνατότητα πταρνίσματος.

Επίσης, αναφέρεται και το σύνδρομο επιμόνου παροξυσμικού πταρνίσματος που προκαλεί ακόμα και 2000 πταρνίσματα ημερησίως και έχει ψυχολογική βάση εμφανιζόμενο σε νεαρά κορίτσια.

 

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

 

Ref : Merck Man 18^th ed.