ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Βιολογία είναι η επιστήμη που ασχολείται με την γενική μελέτη των έμβιων όντων. Η μελέτη αυτή αφορά α) την μορφή, β) τη λειτουργία των ζώντων οργανισμών, γ) τις φυσικές και χημικές διεργασίες που συντελούνται στους διάφορους οργανισμούς. Η φυσιολογία του ανθρώπου που μας ενδιαφέρει μελετάει τις λειτουργίες του ανθρωπίνου οργανισμού, στο σύνολό τους σε επίπεδο κυττάρων, ιστών, οργάνων όπως και την λειτουργικότητα των παραπάνω καθώς και την αλληλοεπίδραση που υπάρχει μεταξύ τους.

Η φυσιολογία αποτελεί κλάδο της Βιολογίας μαζί με την Ανατομική που μελετάει την κατασκευή των ζώντων οργανισμών και την Ιστολογία που αναφέρεται και εξετάζει την δομή του κυττάρου - ιστού ανθρωπίνου σώματος.

Η φυσιολογία συγγενεύει με την Παθολογική Φυσιολογία η οποία μελετάει την παθολογία, το παθολογικό υπόστρωμα, τις αλλοιώσεις που υφίστανται τα φυσιολογικά όργανα, ιστοί στα διάφορα παθολογικά (π.χ. μικρόβια, Ιοί) ερεθίσματα.

Με τα σημερινά δεδομένα των σχάσεως του ατόμου, την κλωνοποίηση, τις μεταλλάξεις που πολιορκούν τη ζωή μας έχει γίνει απαραίτητη η κατανόηση, γνώση, εμπέδωση, λειτουργία των κυττάρων, ιστών, οργάνων, συστημάτων του ανθρώπινου σώματος, σε γιατρούς, εκπαιδευτικούς, σε ομάδες που ασχολούνται με την σωματική και ψυχική - πνευματική δραστηριότητα του ανθρώπου.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

Η δομή του σώματος, οι λειτουργίες των διαφόρων κυττάρων, ιστών οι οποίες σημειωτέον στενά συνδέονται ανατομικολειτουργικά μεταξύ τους, αλληλοεπιδρώντας οι διάφοροι ιστοί μεταξύ τους σε τόσο μεγάλο βαθμό που πρακτικά καθίσταται αδύνατη η απομόνωση, μελέτη του ενός συστήματος χωρίς τη γνώση φυσιολογίας και λειτουργικότητας του άλλου π.χ. στο πνευμονικό οίδημα δεν πάσχει ο πνεύμων αλλά η καρδιά του ανθρώπου (Λειτουργική κατασκευή οργανισμού). Ο οργανισμός του ανθρώπου, αποτελείται από κύτταρα που διαφοροποιούνται από την ενδομήτριο ζωή του εμβρύου με τη δημιουργία οργάνων συστημάτων. Ο ορισμός των κυττάρων του ανθρωπίνου οργανισμού είναι 100 τρισεκατομμύρια περίπου.

Τα περισσότερα κύτταρα του ανθρώπου καταστρέφονται και αντικαθίστανται από νεοπαραγόμενα τοιαύτα.

Έτσι το σώμα του ανθρώπου κατά τη διάρκεια μέσης ζωής αποτελείται από 12 τετράκις εκατομμυρίων κυττάρων, πρέπει να σημειωθεί επίσης ο αριθμός ελευθέρων κυττάρων (αίμα - λέμφος).

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

Τα κύτταρα αποδίδουν και προσλαμβάνουν συστατικά από το περιβάλλον τους βάσει ειδικών λειτουργιών.

Τα κύτταρα προσλαμβάνουν συνεχώς οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες (σάκχαρα, λιπαρά έλαια, αμινοξέα) ανόργανα άλατα, βιταμίνες, ορμόνες.

Το Ο₂ χρησιμεύει για οξείδωση ουσιών πριν απελευθερώσει ενέργειες (χημική, κυτταρική, μηχανική, θερμότητα).

Η ενέργεια αυτή χρησιμεύει για σύνθεση μορίων, επιτέλεση έργων, μετατροπή σε θερμότητα.

Έτσι οι ουσίες που προλαμβάνουν, χρησιμοποιούνται : 1) ως πηγές ενέργειας, 2) πρώτες ύλες αντικαταστάσεων συστατικών των κυττάρων, 3) παραγωγή συστατικών νεοπαραγομένου κυττάρου. Κατά τις διεργασίες αυτές παράγονται και άχρηστες ουσίες - CO₂ - ουρία - θεϊικά άλατα - φωσφορικά, που αποβάλλονται στο άμεσο περιβάλλον.

Το σύνολο της ανταλλαγής ουσιών και ενέργειας καλείται. Μεταβολισμός κυττάρων - μεταβολισμός σώματος.

Η διεργασία διάσπασης ουσιών και απελευθέρωση ενέργειας αποτελούν τον καταβολισμό, ενώ η σύνθεση ουσιών, αποθήκευση ενέργειας αποτελούν τον αναβολισμό του οργανισμού.

Όταν καταβολικές διεργασίες ισούνται προς τις αναβολικές ο οργανισμός βρίσκεται σε ισοζύγιο ύλης και ενέργειας.

Όταν υπερισχύει ο καταβολισμός υφίστανται αρνητικός ισολογισμός όταν υπερισχύει ο αναβολισμός υφίσταται θετικός ισολογισμός.

ΑΜΕΣΟ ΜΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ - ΥΓΡΟ ΙΣΤΩΝ

Το άμεσο περιβάλλον κυττάρων είναι υγρού που υπάρχει μεταξύ κυττάρων - μεσοκυτταρίων ουσιών.

Το ποσό αυτό σε άτομο 70Kgr είναι 14lt περίπου. Το υγρό αυτό έχει μία δυναμική ανανέωσης ταχύτατη ενώ η σύσταση του παραμένει συνεχώς σταθερή. Το φαινόμενο αυτό αποκαλείται ομοιοστασία και επιτυγχάνεται, με :

1. Κυκλοφορία αίματος δια της μεγάλης και μικράς κυκλοφορίας παραλαμβάνει ορμόνες, ανόργανα άλατα (αποθέματα ήπατος - τροφές - γλυκογόνο ήπατος - μυών - λίπος λιπαποθήκες σώματος).

Η ομοιοστασία του ανθρώπινου οργανισμού που προσφέρει την σταθερή διατήρηση του υγρού των ιστών επιτυγχάνεται με 1) ιδανική λειτουργία κυκλοφορικού, αναπνευστικού, πεπτικού, ουροποιητικού - ενδοκρινικού συστήματος.

Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζει η σταθερότητα θερμοκρασίας σώματος (ιδρωτοποιών αδένων λειτουργία μυών) δηλ. η θερμορρύθμιση.

Επίσης, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η άμυνα του οργανισμού α) με την συμμετοχή της χυμικής (ανοσοσφαιρίνες) και κυτταρικής ανοσίας (Τ κύτταρα), β) με την συμμετοχή του δέρματος, λεμφογαγγλίων Δ.Ε.Σ. (μονοπυρηνικό φαγοκυτταρικό σύστημα) καθώς και των λευκών αιμοσφαιρίων.

Το σύνολο των παραπάνω αποτελεί τις αμυντικές δυνάμεις του ανθρωπίνου οργανισμού.