ΕΠΙΣΤΑΞΗ – ΡΙΝΟΡΡΑΓΙΑ (μέρος β)
Η επίσταξη μπορεί να εμφανιστεί είτε σαν σταγόνες αίματος είτε σαν μεγάλη αιμορραγία η οποία μπορεί να προκαλέσει ακόμα και προβλήματα ζωής (από την μεγάλη απώλεια αίματος)(Στατιστικά δεδομένα : 4 άτομα στα 24.000.000 πληθυσμού).
Το αίμα το οποίο καταπίνει το άτομο με ρινορραγία, προκαλεί ερεθισμό στο στομάχι με αποτέλεσμα αιματέμεση (αποβολή του αίματος με εμέτους).
Η αιμορραγία από την μύτη, ονομάζεται επίσταξη.
Η επίσταξη μπορεί να εμφανιστεί είτε σαν σταγόνες αίματος είτε σαν μεγάλη αιμορραγία η οποία μπορεί να προκαλέσει ακόμα και προβλήματα ζωής (από την μεγάλη απώλεια αίματος)(Στατιστικά δεδομένα : 4 άτομα στα 24.000.000 πληθυσμού).
Το αίμα το οποίο καταπίνει το άτομο με ρινορραγία, προκαλεί ερεθισμό στο στομάχι με αποτέλεσμα αιματέμεση (αποβολή του αίματος με εμέτους).
Οι ρινορραγίες ξεχωρίζουν : 1) σε αιμορραγίες που προέρχονται από το πρόσθιο, κατώτερο διάφραγμα, 2) σε αιμορραγίες που προέρχονται από το οπίσθιο του διαφράγματος.
Ρινορραγίες συμβαίνουν στα ζεστά ξηρά κλίματα και ευνοούνται από τη χαμηλή υγρασία.
Η συχνότητα των ρινορραγιών είναι μεγαλύτερη κατά τους ψυχρούς μήνες του χειμώνα όταν οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος είναι πιο συχνές, αλλά και οι μεταβολές της θερμοκρασίας και υγρασίας περιβάλλοντος επίσης μεταβάλλονται σημαντικά.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Στα Ιαπωνικά κινούμενα σχέδια η εμφάνιση ρινορραγίας σημαίνει σεξουαλική έξαρση.
Είναι γνωστό σήμερα ότι υπάρχουν περιοχές στη μύτη όπου ενεργοποιούνται και αιματώνονται περισσότερο κατά την διάρκεια την σεξουαλικής πράξεως.
Η ονομασία «ρινίτιδα του μήνα του μέλιτος» συνδέεται με σκέψεις και πράξεις σεξουαλικού περιεχομένου.
Στις Φιλιππίνες οι ρινορραγίες συνδέονται σύμφωνα με λαϊκές παραδόσεις με έξαρση και προσπάθεια εγκεφαλικών λειτουργιών οι οποίες προκαλούνται για την επίλυση σύνθετων τεχνικών, χρηματικών, κοινωνικών προβλημάτων.
Στην Αμερική, υπάρχει σαν «ιδιωματισμός», ή συσχέτιση της ρινορραγίας για τη δήλωση των βίαιων χορευτικών κινήσεων που συνοδεύουν ξέφρενες απολαύσεις της νεολαίας.
Οι ρινορραγίες όπως ήδη αναφέρθηκε ξεχωρίζονται σαν πρόσθιες ή οπίσθιες.
Οι οπίσθιες ρινορραγίες είναι πιο επικίνδυνες και χρειάζονται ειδικούς χειρισμούς από ειδικευμένο (Ω.Ρ.Λ.) γιατρό.
Οι ρινορραγίες προκαλούνται, από :
A. ΤΟΠΙΚΑ ΑΙΤΙΑ
1. Τραυματικά αίτια
γερά χαστούκια.
γροθιές με συνοδό κάταγμα ρινικού οστού.
2. Ξένα σώματα
τραυματισμοί τοπικά.
χαρακτηριστικό «σκάλισμα της μύτης» στα μικρά παιδιά.
3. Λοιμώδη αίτια
οξείες φλεγμονές του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος.
χρόνια ιγμορίτιδα.
περιβαλλοντικές εισπνεόμενες ερεθιστικές ουσίες.
Β. ΑΛΛΑ ΑΙΤΙΑ
Ανατομικές ανωμαλίες (Μορφώματα ρινικού διαφράγματος).
Κληρονομική αιμορραγική τηλαγγειεκτασία.
Εισπνεόμενες ουσίες (κυρίως ΚΟΚΑΪΝΗ).
Ενδοκρινικοί όγκοι (ρινοφαρυγγικό καρκίνωμα – ρινοφαρυγγικό αγγειολίπωμα).
Συνεχής χρήση οξυγόνου.
Θεραπεία μέσω ρινικού καθετήρα.
Ρινικοί νεφελοψεκασμοί (με διαλύματα περιέχοντα κορτικοειδή).
Ερεθισμός – τραυματισμός ώτων κατά την άνοδο σε μεγάλα υψόμετρα, κάθοδο σε μεγάλα θαλάσσια βάθη.
Κατανάλωση με μεγάλο χρονικό διάστημα προϊόντων ή ουσιών που περιέχουν αρσενικό.
ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ
Ασπιρίνη
Warfarin
Ibuprofen
Prasugrel
Isotrenoin
Ginseng και παράγωγά του.
ΑΛΛΑ ΑΙΤΙΑ
Κατανάλωση υπέρμετρης αλκοόλης (προκαλούμενη αγγειοδιαστολή).
Αναιμίες.
Παθήσεις ήπατος (ηπατική ανεπάρκεια ή όποια προκαλεί ανεπάρκεια των παραγόντων πήξεως II, VII, IX, X.
Έλλειψη Βιτ.-C και Bιτ.-Κ.
Υπερτασική κρίση.
Οι περισσότερες ρινορραγίες προέρχονται από το πρόσθιο μέρος της μύτης. Αυτή η περιοχή είναι αγγειοβριθής (πλέγμα, κηλίδα kiesselback), ή περιοχή Little, ενώ το πλέγμα Woodruff (φλεβικό πλέγμα) βρίσκεται στο οπίσθιο τμήμα του κάτω στομίου.
Η οπίσθια ρινορραγία είναι μεγάλης διάρκειας και δύσκολα ελέγχεται.
Συνοδεύεται πολλές φορές με αιμορραγία από τα δύο ρουθούνια και με παρουσία μεγάλης ποσότητας αίματος μέσα στο στόμα.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΡΙΝΟΡΡΑΓΙΑΣ
Η εφαρμογή εξωτερικής πίεσης στο μαλακό μέρος (του ρουθουνιού που αιμορραγεί) της μύτης για τουλάχιστον 5΄-20΄ επιφέρει επίσχεση της αιμορραγίας, με το κεφάλι του ασθενούς σε ελαφρά πρόσθια θέση.
Η ΚΑΤΑΠΟΣΗ ΑΙΜΑΤΟΣ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΕΡΕΘΙΣΜΟ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΧΟΥ ΚΑΙ ΕΜΕΤΟΥΣ.
Η χρήση αγγειοσυσπαστικών ουσιών τοπικά όπως η εφαρμογή κρύων επιθεμάτων στο τράχηλο μπορεί να εφαρμοσθεί.
Πως προλαμβάνεται η Ρινορραγία;
1. Παραμονή στο σπίτι με το κεφάλι υψωμένο σε γωνία 30°-45°.
2. Αν η πίεση ή οι χειρισμοί που εφαρμόζεται για την διακοπή της ρινορραγίας, προκαλέσουν πτάρνισμα ανοίχτε άμεσα το στόμα ώστε να διαφύγει ο αέρας του πταρνίσματος.
3. Δεν πρέπει να υπάρχει δυσκοιλιότητα (χρήση υπακτικών φαρμάκων).
4. Αποφυγή ανύψωσης βάρους.
5. Να διατηρείται το κεφάλι πάνω από το ύψος της ανατομικής θέσης της καρδιάς.
6. ΔΙΑΚΟΠΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ!!!
7. Δίαιτα για 24 ώρες υδρικής.
8. Διακοπή φαρμάκων ειδικά ασπιρίνης – ibuprofen – clopidogrel sulfate – worfarin – Sintrom.
9. Εφυγραντική αλοιφή στη μύτη.
Αν συνεχιστεί η αιμορραγία επισκεφτείτε άμεσα ειδικό γιατρό.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η επιτυχής αντιμετώπιση της επίσταξης περιλαμβάνει :
1. Λεπτομερές ιστορικό (ατομικό ή οικογενειακό) του ατόμου με επίσταξη (π.χ. νοσήματα όπως αρτηριακή υπέρταση, ηπατική – νεφρική ανεπάρκεια, επαναλαμβανόμενα επεισόδια επίσταξης ακόμα και παροδικά εγείρουν την υπόνοια αιμορραγικής διάθεσης – έλλειψης Βιτ.-C και K.
Λήψη φαρμάκων : απόλυτη γνώση από τον ασθενή και άμεση πληροφόρηση του γιατρού. Είναι γνωστό ότι φάρμακα όπως : aspirin, NSAIDS, wartarin, heparin, ticlopidine, dypyridamole, προκαλούν επιστάξεις και καθιστούν τη θεραπεία πιο δύσκολη.
Ποσοστό 90% των ρινορραγιών προέρχονται από το πρόσθιο τμήμα ρινικής κοιλότητας.
2. Μαζικές επιστάξεις μπορεί να θεωρηθούν σαν αιμόπτυση ή αιματέμεση. Αίμα που αναβλύζει από τον πρόσθιο ρινοφάρυγγα προέρχεται από τη μύτη.
3. Επιστάξεις και ρινορραγίες συμβαίνουν συνήθως κατά τους κρύους μήνες του χειμώνα, όπου σημειώνονται : 1) αναπνευστικές λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, 2) η θερμοκρασία και υγρασία του περιβάλλοντος μεταβάλλεται σημαντικά.
4. Είσοδος από παγωμένο εξωτερικό περιβάλλον σε ζεστό αέρα δωματίου προκαλεί αιμορραγίες και επιστάξεις.
5. Σπάνια οι επιστάξεις αποβαίνουν θανατηφόρες 4 θανάτους στα 2,4 εκατομμύρια ατόμων (στατιστική ΗΠΑ – 1999).
Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ
