ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

Ο καρκίνος του τραχήλου αναπτύσσεται στον τράχηλο, το κατώτερο τμήμα της μήτρας το οποίο προβάλλει μέσα στον κόλπο. Εκδηλώνεται όταν κύτταρα του τραχήλου μολύνονται με HPV, γίνονται νεοπλαστικά και αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα.

Ο προληπτικός έλεγχος έχει στόχο να ανιχνεύσει νεοπλαστικά κύτταρα στον τράχηλο σε πρώιμα στάδια, όταν αυτά μπορούν να αφαιρεθούν εύκολα, έτσι ώστε να μη μπορέσουν να εξελιχθούν σε καρκίνο του τραχήλου. Ο προληπτικός έλεγχος γίνεται με το τεστ Παπανικολάου και με το HPVDNA τεστ.

Όλες οι γυναίκες ηλικίας 25 μέχρι 49 ετών πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο με HPVDNA τεστ μία φορά κάθε 3 χρόνια και όλες οι γυναίκες ηλικίας 50-65 χρόνων πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο με HPVDNA τεστ μία φορά κάθε 5 χρόνια. Επιπρόσθετα όλες οι γυναίκες μπορούν να υποβάλλονται και σε ετήσιο τεστ Παπανικολάου.

Σήμερα υπάρχει εμβολιασμός για να ελαττώσει τον κίνδυνο για καρκίνο του τραχήλου, αλλά αυτός δε θα εξαφανίσει τελείως την ανάγκη για τακτικό, προληπτικό έλεγχο. Μαζί, τακτικός προληπτικός έλεγχος και εμβολιασμός θα προσφέρουν την πλέον αποτελεσματική προστασία εναντίον του καρκίνου του τραχήλου.

Τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας;

Ο καρκίνος του τραχήλου αναπτύσσεται στον τράχηλο, το κατώτερο τμήμα της μήτρας, το οποίο προβάλλει μέσα στον κόλπο. Εκδηλώνεται όταν κύτταρα του τραχήλου μολύνονται με HPV, γίνονται νεοπλαστικά και αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα.

Χρειάζεται να περάσουν πολλά χρόνια για να μετατραπούν τα νεοπλαστικά κύτταρα των προκαρκινικών καταστάσεων σε καρκίνο. Ευτυχώς τα προκαρκινικά στάδια είναι εύκολο να αντιμετωπισθούν θεραπευτικά. Όμως δεν παρουσιάζουν εμφανή συμπτώματα και μπορούν να ανιχνευθούν μόνο με τον τακτικό προληπτικό έλεγχο.

Γιατί να υποβληθείτε σε έλεγχο;

Ο προληπτικός έλεγχος ανιχνεύει νεοπλαστικά κύτταρα στον τράχηλο σε πρώιμα στάδια, όταν αυτά μπορούν να αφαιρεθούν, έτσι ώστε να μη μπορέσουν να εξελιχθούν σε καρκίνο του τραχήλου. Όταν αναπτυχθεί καρκίνος στον τράχηλο, η θεραπεία γίνεται πολύ πιο δύσκολη και λιγότερο επιτυχής.

Τι χρειάζεται να κάνετε;

Για να υποβληθείτε σε έλεγχο πρέπει να κλείσετε ραντεβού με γυναικολόγο ή διευθυντή κλινικού εργαστηρίου (μικροβιολόγο-βιοχημικό). Αυτό δεν θα πρέπει να γίνει κατά την διάρκεια της περιόδου σας. Δύο μέρες προηγουμένως δεν πρέπει να έχετε σεξουαλική επαφή ούτε να κάνετε κολπικές πλύσεις ή θεραπείες.

Ποια είναι η διαδικασία του προληπτικού ελέγχου του τραχήλου;

Ο προληπτικός έλεγχος για τον καρκίνο του τραχήλου γίνεται με το τεστ Παπανικολάου και/ή με το HPVDNA τεστ. Κατά την διάρκεια μίας σύντομης και ανώδυνης εξέτασης, ο γιατρός θα συλλέξει απαλά ένα δείγμα κυττάρων από τον τράχηλό σας χρησιμοποιώντας ένα βουρτσάκι και/ή ξεπλένοντας τον τράχηλο με φυσιολογικό ορό. Αυτά τα κύτταρα θα εξετασθούν στο εργαστήριο για την ύπαρξη νεοπλασίας και/ή θα εξεταστούν για HPV-μόλυνση.

Η άλλη επιλογή που έχετε, είναι να ζητήσετε από τον μικροβιολόγο-βιοχημικό σας το κιτ αυτοδειγματοληψίας και τις σχετικές οδηγίες, να λάβετε μόνη σας το δείγμα (κολπικό επίχρισμα) στο σπίτι σας ή στην τουαλέτα του κλινικού εργαστηρίου και να το αποστείλετε/παραδώσετε στο κλινικό εργαστήριο όπου θα εξετασθεί για HPV-μόλυνση.

Φυσιολογικά αποτελέσματα Παπανικολάου και το HPVDNA τεστ;

Οι περισσότερες γυναίκες θα έχουν φυσιολογικά αποτελέσματα. Σε αυτή την περίπτωση, ο κίνδυνος να αναπτυχθεί καρκίνος στον τράχηλο της μήτρας σας είναι μικρός και θα πρέπει να συνεχίσετε τον τακτικό προληπτικό έλεγχο.

Παθολογικά αποτελέσματα στο τεστ Παπανικολάου ή στο HPVDNA τεστ;

Μερικές γυναίκες θα έχουν παθολογικά αποτελέσματα. Αυτό σημαίνει ότι έχουν βρεθεί κάποια νεοπλαστικά τραχηλικά κύτταρα και/ή έχει ανιχνευθεί HPV στα κύτταρα του τραχήλου σας, ενώ η πιθανότητα να ανιχνευθεί καρκίνος είναι πάρα πολύ μικρή.

Ανάλογα με τα αποτελέσματα, θα σας δοθεί συμβουλή :

• Αν υποβληθήκατε μόνο σε ένα από τους προληπτικούς ελέγχους να υποβληθείτε στον άλλο, δηλαδή να κάνετε τεστ Παπανικολάου αν κάνατε μόνο HPV DNAtest και το αντίστροφο.

• Να επαναλάβετε το τεστ Παπανικολάου και το HPVDNA τεστ σε 3 ως 12 μήνες.

• Να υποβληθείτε σε κολποσκόπηση, μία εξέταση που επιτρέπει στον γιατρό να εξετάσει τον τράχηλό σας πιο λεπτομερειακά.

Ορισμένες νεοπλασίες θα πρέπει να αφαιρεθούν, έτσι ώστε να μην εξελιχθούν σε καρκίνο. Αυτό συνήθως απαιτεί μόνο μία απλή διαδικασία που μπορεί να γίνει στο ιατρείο ενός γυναικολόγου ή στο εξωτερικό ιατρείο νοσοκομείου ή κλινικής. Σπάνια η θεραπεία αυτή θα επηρεάσει τη σεξουαλική σας ζωή ή την ικανότητά σας να τεκνοποιήσετε.

Είναι αξιόπιστος ο προληπτικός έλεγχος;

Κανένας έλεγχος δεν είναι τέλειος και το τεστ Παπανικολάου έχει δειχθεί σε μεγάλες Ευρωπαϊκές και Βορειοαμερικανικές μελέτες ότι χάνει περίπου μία στις 2 περιπτώσεις (50%) προκαρκίνου του τραχήλου της μήτρας. ToHPVDNA τεστ από μόνο του είναι πολύ καλύτερο και χάνει περίπου μία στις 25 περιπτώσεις (4%). Ο καλύτερος προληπτικός έλεγχος περιλαμβάνει την διεξαγωγή και των δύο ελέγχων (τεστ Παπανικολάου συν HPVDNA τεστ) και έχει δειχθεί ότι χάνει μόνο μία στις 1000 περιπτώσεις (0,1%) προκαρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Είναι σημαντικό να ελέγχεστε τακτικά, έτσι ώστε οτιδήποτε «χαθεί» στον ένα έλεγχο να μπορέσει να διαγνωστεί στον επόμενο έλεγχο, πριν υπάρξει χρόνος για επιδείνωση της προκαρκινικής κατάστασης.

Ιός Κονδυλωμάτων (HPV) και Καρκίνος του Τραχήλου της Μήτρας

Ο καρκίνος του τραχήλου προκαλείται από ορισμένους τύπους του Ανθρώπινου Ιού των Κονδυλωμάτων ή Θηλωμάτων (HPV). Υπάρχουν περισσότεροι από 100 τύποι του HPV και περίπου 15 από αυτούς μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Οι περισσότεροι ενήλικες θα μολυνθούν κάποια στιγμή της ζωής τους από τον ιό, αλλά αυτό συνήθως εξαφανίζεται μόνος του χωρίς κανένα πρόβλημα. Αν ο ιός δεν εξαφανισθεί, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου στον τράχηλο.

Σήμερα υπάρχει εμβολιασμός για προστασία των γυναικών από τους πιο συνηθισμένους τύπους HPV, του τύπους 16 και 18, οι οποίοι προκαλούν περίπου τα 2/3 όλων των καρκίνων του τραχήλου και είναι υπεύθυνοι για πολλά παθολογικά τεστ Παπανικολάου. Τα υπάρχοντα σήμερα εμβόλια είναι πιο αποτελεσματικά αν χορηγηθούν πριν να μολυνθείτε από τους τύπους 16 και 18, όμως δεν θα σας προστατεύσουν αποτελεσματικά από όλους τους τύπους του ιού. Γι’ αυτό το λόγο, ακόμη και αν έχετε εμβολιαστεί, πρέπει να συνεχίσετε να ελέγχεστε τακτικά με τεστ Παπανικολάου και με HPVDNA τεστ. Ο τακτικός προληπτικός έλεγχος μαζί με τον εμβολιασμό θα παρέχουν την πλέον αποτελεσματική προστασία εναντίον του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

Ref : - Ενημ. Φύλο ECCA

- Merck Man 18^th ed.