Skip to main content

Ταξιδιωτική ιατρική

| Κ.Ν.Σ.

Οι αεροπορικές μετακινήσεις έχουν επεκταθεί σε όλα τα μέρη του κόσμου. Εκατομμύρια άνθρωποι και εμπορεύματα διακινούνται σε καθημερινή βάση. Οι πιλότοι των αεροπλάνων πρέπει να βρίσκονται σε πολύ καλή φυσική κατάσταση, να είναι απόλυτα υγιείς (αυτό επιτυγχάνεται με τακτές υγειονομικές εξετάσεις).

Να είναι ενήμεροι για τη χρήση φαρμάκων που τυχόν χρησιμοποιούν (π.χ. τα αντιϊσταμινικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για αλλεργίες και γριππώδη σύνδρομα σαν κύρια παρενέργεια εμφανίζουν την υπνηλία. Τα αντιϊσταμινικά και τα ηρεμιστικά έχουν αθροιστική συνέργεια με το αλκοόλ (μειώνουν το χρόνο αντίδρασης του πιλότου ή του ατόμου που τα παίρνει συγχρόνως). Τα παραπάνω έχουν ουσιαστική σημασία διότι 4.000 ατυχήματα που συμβαίνουν κάθε χρόνο προκαλούνται από αλόγιστη χρήση αλκοόλης και φαρμάκων. Τα προβλήματα του περιβάλλοντος που προκαλούνται από την δημιουργία και χρήση των μεγάλων αεροδρομίων είναι πολλά και σημαντικά. Υπέρμετρος θόρυβος και μόλυνση του περιβάλλοντος χώρου του αεροδρομίου προκαλείται από την προσγείωση και απογείωση των αεροπλάνων. Οι κάτοικοι των γειτονικών περιοχών των αεροδρομίων πρέπει να εκπαιδευθούν και να ενημερωθούν για αντιμετώπιση εγκαυματιών, τραυματιών, δυστυχημάτων που μπορεί να γίνουν στο χώρο του αεροδρομίου και στις γειτονικές περιοχές. Αγρότες και γεωπόνοι πρέπει να είναι ενήμεροι και εκπαιδευμένοι στη χρήση χημικών ουσιών και τοξικών καυσαερίων που προκύπτουν από τις αεροπορικές συγκοινωνίες και που επηρεάζουν τις αγροτικές καλλιέργειες (φυτά, φύση) που βρίσκονται κοντά σε αεροδρόμια.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ

1Μεταβολές ατμοσφαιρικής πίεσης

2Ελαττωμένη πυκνότητα οξυγόνου (Ο2)

3Κλυδωνισμοί, κενά αέρος

4Βιολογική δυσρυθμία

5Ψυχολογικό stress

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΒΑΡΟΜΕΤΡΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣΤα καινούργια Jet αεροσκάφη, τα υπερηχητικά αεροσκάφη διατηρούν την πίεση στην καμπίνα τους στο φυσιολογικό περιβάλλον πετώντας στα 5.000-8.000 πόδια. Στα ύψη αυτά ο αέρας που περιέχεται σε ορισμένα όργανα του ανθρώπινου σώματος, π.χ. ιγμόρεια, τείνει να αυξηθεί κατά 25%. Αν μεταβληθεί η πίεση μέσα στο αεροσκάφος τότε προκαλείται φλεγμονή των ανώτερων αναπνευστικών οδών με απόφραξη των ευσταχιανών σαλπίγγων και προκαλείται αεροωτίτιδα. Αν υπάρχουν μεγάλες διαφορές ατμοσφαιρικής πίεσης μπορεί να προκληθεί αιμορραγία στο μέσο αυτί και ρήξη του τυμπανικού υμένα. Γενικά άτομα με λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (τραχεία, λάρυγγας, φάρυγγας, παραρρίνια, μύτη) ή αλλεργικά άτομα σε έξαρση δεν πρέπει να πετάνε ή να καταδύονται στη θάλασσα. Προκλητά χασμουρητά, προκλητές καταποτικές κινήσεις, άνοιγμα του σώματος κατά την προσγείωση και απογείωση του αεροσκάφους, όπως και χρήση αποσυμφορητικών μύτης – αντιϊσταμινικών φαρμάκων που χρησιμοποιούνται πριν ή και κατά την διάρκεια πτήσης προλαμβάνουν ή ανακουφίζουν τις επιπτώσεις που προκαλούνται από τη μείωση της ατμοσφαιρικής πίεσης που συμβαίνει στο αεροσκάφος. Τα παιδιά είναι πολύ ευαίσθητα στην αεροωτίτιδα του μέσου ωτός. Συνιστάται η χορήγηση υγρών ή τροφής κατά την προσγείωση του αεροπλάνου (καλύτερα είναι να μασάνε τσίχλα ή να πιπιλάνε σκλήρη καραμέλα). Πόνοι στο πρόσωπο από ερεθισμό νευρικών απολήξεων των δοντιών μπορεί να εμφανιστούν από τις μεταβολές της πίεσης που συμβαίνουν στο αεροσκάφος.
ΤΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ

1Στους αρρώστους με πνευμοθώρακα (παρουσία αέρος στον υπεζωκότα και πνευμονικά πεδία)

2Σε άτομα που εμφανίζουν κοιλότητες ή αποστήματα στους πνεύμονες

3Σε άτομα με μεγάλες κήλες π.χ. βουβωνοκήλες που υπόκεινται σε περίσφιξη.

4Άτομα με πρόσφατη λαπαροτομία (εγχείριση κοιλίας)

5Ασθενείς που έχουν χειρουργηθεί και φέρουν ήδη κολοστομία πρέπει να φορέσουν ή να διαθέτουν ένα μεγαλύτερο σάκκο περισυλλογής κοπράνων.

Η πίεση της καμπίνας του αεροσκάφους στα 7.500 πόδια (2.300 μέτρα) ύψος με πίεση Ο2 (PaO2) 70 mm είναι απόλυτα αποδεκτή και επαρκής από υγιείς ταξιδιώτες. Τα προβλήματα εμφανίζονται στους αρρώστους που είχαν:

1Σοβαρές πνευμονικές παθήσεις (άσθμα – εκφύσημα).

2Καρδιακή ανεπάρκεια

3Αναιμία (Hb – αιμοσφαιρίνη ≤ 8,5 gr/dl)

4Στεφανιαίο σύνδρομο – στηθάγχη

5Δρεπανοκυτταρική αναιμία (συγγενής αιμολυτική αναιμία), τη νόσο, όχι το στίγμα.

6Συγγενείς καρδιοπάθειες

Οι κατηγορίες των παραπάνω αρρώστων μπορούν να ταξιδέψουν μετά από προηγηθείσα ενημέρωση και συμφωνία με την αεροπορική εταιρεία για εξασφάλιση συνεχούς παροχής Ο2. Οι άρρωστοι με έμφραγμα του μυοκαρδίου μπορεί να χρησιμοποιήσουν αεροπλάνο μετά από 10-14 ημέρες από το συμβάν. Κατά τη διάρκεια μεγάλων αεροπορικών ταξιδιών εμφανίζεται και στα δύο πόδια οίδημα στους αστραγάλους.1 Οι ασθενείς με Αρτηριακή Υπέρταση μπορεί να επηρεαστούν από το ψυχολογικό stress του αεροπορικού ταξιδιού. Μπορεί να αντιμετωπισθεί προκαταβολικά η απορρύθμιση της Α/Π με χρήση ηρεμιστικών χαπιών. Το κάπνισμα κατά τη διάρκεια του αεροπορικού ταξιδιού αποφεύγεται (προκαλεί υποξία – μείωση του Ο2).2 ΓΕΝΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ Αν το άτομο μπορεί να βαδίσει 40 μέτρα ή να ανέβει άνετα τις σκάλες του αεροπλάνου εφόσον έχει σταθεροποιήσει θεραπευτικά το νόσημά του, ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΨΕΙ σε συνθήκες κλιματιζόμενης καμπίνας αεροπλάνου. Ο κλυδωνισμός του αεροπλάνου, τα κενά αέρος μπορεία να προκαλέσουν σωματικές βλάβες ή «ταξιδιωτική αεροπορική ζαλάδα». Καλό είναι να χρησιμοποιεί ο ταξιδιώτης τη ζώνη του ΠΑΝΤΑ ΔΕΜΕΝΗ, όταν κάθεται φυσικά.
1Η κατανάλωση αλκοόλ – οινοπνεύματος αυξάνει σαφώς την κούραση και υποξία.
2Το οίδημα αυτό δεν πρέπει να μπερδεύεται με το οίδημα της καρδιακής ανεπάρκειας.

 

ΑΛΛΑ ΣΥΜΒΑΜΑΤΑ – ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΣΤΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ

1Θρομοβλεβίτιδα: Θρόμβωση βλεβών κάτω άκρων που κυρίως συμβαίνει στις έγκυες γυναίκες. (Βλ. ενημερωτικό φυλλάδιο).

2Τεχνητές οδοντοστοιχίες - μασέλες Πρέπει να είναι καλά τοποθετημένες και καθηλωμένες διότι φεύγουν από τη θέση του κατά τη διάρκεια των αεροπορικών ταξιδιών μετά από εμετό και μπορεί να προκληθεί εισρόφηση.

3Βηματοδότες καρδιάς Νεώτεροι βηματοδότες δεν εμφανίζουν κανένα πρόβλημα κατά τον κλασικό έλεγχο ασφαλείας που γίνεται στα αεροδρόμια. Καλό θα είναι να ενημερώνεται η ασφάλεια του αεροδρομίου προφορικά από το άτομο και γραπτά με χαρτί καρδιολόγου για την παρουσία βηματοδότη.

4Άτομα με μεταδοτικά νοσήματα.

Δεν ταξιδεύουν. Τα διεθνή πρότυπα των εμβολιασμών αλλάζουν πολλές φορές. Καλό θα είναι πληροφορίες για λοιμώδη νοσήματα και εμβολιασμούς να λαμβάνονται από τα τοπικά ή πολιτειακά υγειονομικά κέντρα.

 

5Βιολογική Δυσρυθμία «Jet lag” Γρήγορα αεροπορικά ταξίδια σε μεγάλες αποστάσεις και αλλαγές της ώρας προκαλούν βιολογικές και ψυχολογικές διαταραχές. Έτσι καλύτερα οι ταξιδιώτες να ξεκουράζονται 24-28 ώρες φθάνοντας στον προορισμό τους. Η αλλαγή της ώρας, αλλαγή γευμάτων, αλλαγή ύπνου που συμβαίνει στα μεγάλα ταξίδια προκαλεί αλλαγή στην εφαρμογή της θεραπείας π.χ. οι σακχαροδιαβητικοί που κάνουν χρήση ινσουλίνης βραδείας δράσης, πρέπει να τη διακόψουν και να χρησιμοποιήσουν ινσουλίνη κρυσταλλική, ταχείας δράσης, μέχρι να φτάσουν στον τελικό προορισμό τους και να συνηθίσουν εκεί την τοπική ώρα, ημέρα, διατροφικές συνήθειες.

6«ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟ STRESS» Ο φόβος του αεροπορικού ταξιδιού και η κλειστοφοβία δεν υπακούουν στη λογική των ανθρώπων. Ύπνωση και ψυχολογική υποστήριξη δίνουν αποτελέσματα σε ορισμένα άτομα. Χρήση ήπιων υπνωτικών μπορεί να γίνει στα άτομα αυτά, πριν και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.

7Η ΧΡΗΣΗ ΦΑΚΩΝ ΕΠΑΦΗΣ: Πρέπει τα άτομα που τους φορούν να χρησιμοποιούν συχνά κατά τη διάρκεια του αεροπορικού ταξιδιού τους «τεχνητά δάκρυα» για να αποφύγουν ερεθισμό του κερατοειδή χιτώνα του οφθαλμού, που προκαλείται από τη χαμηλή υγρασία του περιβάλλοντος στην καμπίνα του αεροσκάφους.

8ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΕΙΣ πρέπει να συνοδεύουν τον ασθενή στα μακρινά κυρίως αεροπορικά ταξίδια, ενώ πρόνοια πρέπει να παρθεί για «extra» φάρμακα (χάπια, ενέσεις) που θα καλύψουν Απώλεια αποσκευών στο αεροδρόμιο Κλοπή αποσκευών στα ξενοδοχεία Καθυστερημένη άφιξη απογείωση αεροπλάνου Τοπική έλλειψη φαρμάκων Εάν οι ασθενείς έχουν φάρμακα με ναρκωτικά πρέπει να διαθέτουν ειδικό χαρτί από το γιατρό τους. Ασθενείς υψηλού κινδύνου π.χ. Επιληπτικοί άρρωστοι, πρέπει να φοράνε ειδική πλακέτα ή βραχιόλι. Άτομα που φέρουν γυαλιά, πρέπει να έχουν 1 ζευγάρι γυαλιών παραπάνω.

9Έγκυες γυναίκες μπορεί να ταξιδέψουν μέχρι τον 8ο μήνα. Τον 9ο μήνα κύησης για το ταξίδι χρειάζεται ιατρική βεβαίωση.

10Βρέφη κάτω των 20 ημερών δεν γίνονται δεκτά στα αεροπορικά ταξίδια. Για εφήβους με χρόνιες παθήσεις (συγγενείς καρδιοπάθειες, αναιμία, χρόνια πνευμονικά νοσήματα) ισχύουν οι ίδιες οδηγίες και συμβουλές, που ίσχυαν για τους ενήλικες.

11Οι μεγάλες ηλικίες δεν αποτελούν πρόβλημα για αερομετακινήσεις. Οι υποβοηθούμενοι άνθρωποι (άνθρωποι με αναπηρική καρέκλα, κινητικά προβλήματα) ταξιδεύουν με συμπαράσταση και βοήθεια του προσωπικού του αεροδρομίου και του αεροπλάνου.

12ΕΙΔΙΚΑ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑ μπορεί αν ζητηθούν και παρέχονται από το προσωπικό του αεροπλάνου.

Ερωτήματα Αναγνωστών

Παρακαλούμε συμπληρώστε στη φόρμα το ερώτημα σας και θα προσπαθήσουμε να σας απαντήσουμε το συντομότερο δυνατόν.